སྨན་རྩིས་དྲ་བ། - བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས།

བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་རྒྱ་མཚོའི་ཡང་སྙིང་།

བརྗོད་བྱ་སྤེལ་མཁན། རྩོམ་སྒྲིག་པ། (admin) ཟླ་ཚེས། 20.09.2024
བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས། >>


བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་རྒྱ་མཚོའི་ཡང་སྙིང་།

བྱམས་པ་འཕྲིན་ལས་དང་ཐུབ་བསྟན་ཚེ་རིང་།

དེ་རྗེས་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་དགུ་པའི་ནང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མངའ་བདག་ཁྲི་རལ་པ་ཅན་གྱི་སྐབས་སུ་བོད་མི་རིགས་འདི་ཉིད་ཡུན་གནས་དར་རྒྱས་ཡོང་ཕྱིར་ཆོས་རྒྱལ་རིམ་བྱོན་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་འབྲངས་མཛད་དེ་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ལོ་ཙཱ་བ་ཆེན་པོ་སྐ་ཅོག་ཞང་གསུམ་གྱིས་མཚོན་མཁྱེན་རབ་རྒྱས་པའི་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་དང་། འཕགས་ཡུལ་གྱི་པཎྜི་ཏ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་སོགས་སྤྱན་དྲངས་ནས་སྔར་བསྒྱུར་ཟིན་པའི་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་སྐད་གསར་བཅད་ཀྱིས་གཅིག་གྱུར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་། འཕགས་ཡུལ་གྱི་སློབ་དཔོན་ཉི་མས་སྲུང་པས་མཛད་པའི་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་<<གཅེས་པར་གྲུབ་པ་>>སོགས་གསར་པ་མང་པོ་བསྒྱུར་གནང་མཛད་ནས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་མཐའ་དག་ཡར་རྒྱས་མུ་མཐུད་ཕྱིན་པས་སྨན་གྱི་བཅོས་ལུགས་བཞི་དང་དཔྱད་མཁན་གྱི་གབ་རྩེ་ལྔ་སོགས་བོད་འབངས་ཀྱི་གཏམ་དང་ཡིག་ཚང་དུ་གྲགས་པ་རྣམས་རྒྱལ་པོ་འདི་ཡན་མ་ཉམས་པར་གནས་ཏེ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེས་ཆེར་རྒྱས་ཤིང་སྐྱེ་རྒུ་མཐའ་དག་སྲིད་པའི་དཔལ་ཡོན་འཛད་མེད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐབས་སུ་སྦས་སྟག་སྣ་ཅན་སོགས་བློན་པོ་ངན་པས་མངའ་བདག་ཁྲི་རལ་སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་སྟོངས་པར་བཅུག་པ་དང་། གླང་དར་མ་འུ་དུམ་བཙན་རྒྱལ་སར་བསྐོས་ཏེ་རྒྱལ་འབངས་ལ་དབང་བསྒྱུར་ཐོག་ངན་པ་ཁ་བསྒྲིགས་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་བསྟན་མ་ལུས་པ་འཇིག་པར་བརྩམས་པས་ན་རིམ་པས་འབངས་གྱེན་ལོག་བྱུང་སྟེ་བོད་ཁམས་འདི་ཉིད་སླར་ཡང་རྒྱལ་ཕྲན་སིལ་བུར་འགྲོ་བའི་འོག་ཚུགས་ནས་སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་མི་ཟད་དུ་ཿཁའི་ཁུར་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པར་གྱུར་རོ།།

དེ་ནས་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅུ་པའི་ནང་མངའ་བདག་འོད་སྲུང་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་སྐུ་དུས་སུ་འཕགས་ཡུལ་གྱི་པཎྜི་ཏ་དྷྭརྨ་ཤྲཱི་ཝརྨ་དང་། སྙེ་བོ་ལོ་ཙཱ་བ་དབྱིག་གི་རིན་ཆེན། མར་ལོ་རིག་པའི་གཞོན་ནུ། དབྱུག་གུ་དགེ་སློང་ཤཱཀྱ་བློ་གྲོས་བཅས་ཀྱིས་འཕགས་ཡུལ་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དཔའ་བོས་མཛད་པའི་<<ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པའི་རང་འགྲེལ་>>ཞེས་པའི་གཞུང་ཆེན་པོ་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་གནང་མཛད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཤེས་རབ་ཅན་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་རྒྱ་གར་དུ་སློབ་གཉེར་བྱེད་པར་མངགས་རུང་མང་ཆེ་བ་ས་ཡུལ་མ་འཕྲོད་པ་སོགས་ཀྱིས་སྦྱངས་འབྲས་མ་ཐོན་པར་ལྔ་ལམ་དུ་སོང་། འོན་ཀྱང་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་དང་། ལོ་ཆུང་ལེགས་པའི་ཤེས་རབ་གཉིས་སློབ་འགོ་ཐོན་ཏེ་བོད་དུ་ཕྱིར་བྱོན། ལྷག་པར་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་ཞེས་པ་ཕྱི་ནང་རིག་གནས་ཀྱི་གཙུག་ལག་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་དེ་ལ་ལྷ་བླ་མ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཀྱིས་བཟང་པོའི་མཐུན་རྐྱེན་དང་ལྷག་བསམ་གྱི་བསྐུལ་མ་གནང་བར་བརྟེན་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་འཕགས་ཡུལ་གྱི་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོས་མཛད་པའི་ <<ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་>>དང་། དེའི་འགྲེལ་པ་ཁ་ཆེ་པཎ་ཆེན་ཟླ་བ་མངོན་དགས་མཛད་པའི་ <<ཟླ་ཟེར་>>སོགས་བོད་ཡིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་བསྒྱུར་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པར་མཛད་ཅིང་། དེས་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ་འདི་ཉིད་སྔར་བས་འཕེལ་རྒྱས་དང་ལེགས་སྒྲིག་བྱེད་རྒྱུར་སྤྱོད་པའི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་རིགས་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་སྟབས་ཕྱིས་ཤིང་པར་བརྐོས་ནས་བསྟན་འགྱུར་གྱི་ཁོངས་སུ་འཇོག་གནང་མཛད་ཡོད་ཅིང་། ཕྱོགས་མཚུངས་ལོ་ཆེན་ཉིད་ཀྱི་སྣོད་ལྡན་གྱི་སློབ་བརྒྱུད་མང་པོ་གསོ་སྐྱོང་མཛད་པའི་ནང་ནས་མཁས་པའི་གྲགས་པ་ཆེ་བ་མང་མོ་སྨན་བཙུན་དང་། མྱང་འདས་སེང་གེ་སྒྲ། ཤཱཀ་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས། ཨོང་སྨན་ཨ་ལེ་སྟེ་སྤུ་ཧྲེང་གི་སྨན་པ་མི་བཞི་བྱ་བ་སོགས་བྱུང་ཞིང་། དེ་དག་གི་ནང་ནས་ཀྱང་མང་མོ་སྨན་བཙུན་ཞུ་བ་ནི་མཁས་པའི་རྩེར་སོན་ནས་དབུས་གཙང་གི་སྨན་པ་ཕལ་མོ་ཆེས་མཇལ་ཞིང་ཞབས་ལ་གཏུགས། ལྷག་པར་དེས་ལྷ་རྩེ་མང་མཁར་གྱི་ཆེར་རྗེ་ཏི་པང་ལ་གཞུང་ <<ཟླ་ཟེར་>> མན་ངག་དང་བཅས་པ་རྫོགས་པར་གནང་། དེས་ཀྱང་རང་གི་སྲས་བྱང་ཆུབ་འོད་དང་། ཨུ་ལང་བཀྲ་ཤིས་མཁར། དགྲ་ལས་རྒྱལ་པོ་གསུམ་ལ་གནང་བས་ཨུ་ལང་བཀྲ་ཤིས་མཁར་ནི་གཞུང་འགྲེལ་ལག་ལེན་ཀུན་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཐོག་སློབ་བརྒྱུད་ཀྱང་དབོན་ཇོ་བཀྲ་དང་འབྲོ་ཚ་ཇོ་ནག་སོགས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་སྔ་རབས་ཀྱི་སྨན་བླ་ལྟ་བུ་བཅུར་གྲགས་ཤིང་། དེ་དག་ལས་མང་མཁར་ཆེར་རྗེའི་བརྒྱུད་པ་ཞང་སྟོན་ཞིག་པོའམ་ཐུགས་རྗེའི་ཁྲི་འོད་ཀྱིས་ཞུས་པ་ན་དེ་ཉིད་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་རིག་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་ཏེ་ <<ཤེས་བྱ་སྤྱིའི་ཁོག་འབུགས་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་འབར་>>དང་།<<ས་བཅད་དོན་ཁྲིགས་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག>> <<དཀའ་ཚོམས་གེགས་སེལ་གནམ་ལྕགས་འཁོར་ལོ།>> <<ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཚིག་དོན་ཞིབ་རྒྱས་སུ་འགྲེལ་པ་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་རྒྱས་བསྡུས་གཉིས།>> <<ལག་ལེན་དམར་ཁྲིད་རྒན་མོ་མཛུབ་ཚུགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་འཆད་པ་བདུད་རྩི་ཐིགས་པ་>>རྣམས་བརྩམས། གཞུང་ལ་ཡང་ནག་མཆན་ལེགས་པར་བཏབ། སློབ་བརྒྱུད་ཀྱང་དུ་མ་བྱུང་བའི་ནང་ནས་གཙང་སྟོད་དར་མ་མགོན་པོ་ཞུ་བ་དེས་ཀྱང་སློབ་མའི་དོན་དུ་ <<ཟིན་ཏིག་>> དང་། བུའི་དོན་དུ་<<ཡང་ཏིག་>>ཅེས་པའི་མན་ངག་གི་ཡིག་འཇོག་མཛད། དེ་དག་གི་བརྒྱུད་འཛིན་པ་བོ་དོང་རོག་ཚོའི་སྐོར་ན་མང་བར་གྲགས་ལ། ཞང་ཞུང་པ་ཤེས་རབ་འོད་(འཁོར་ལོ་རྒྱལ་པོ་ཡང་ཟེར་)ཀྱིས་ཀྱང་<<སངས་རྒྱས་ཁོག་འབུགས་གསེར་གྱི་བང་མཛོད་>> ཅེས་པ་སོགས་མཛད་དེ་གཡུ་ཐོག་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་སོགས་ལ་གནང་ནས་སློབ་བརྒྱུད་ཀྱང་སྤེལ་བར་གྲགས་ཤིང་། མདོར་ན་ལོ་ཆེན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་འཕྲིན་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་སླར་ཡང་སྟོད་ཕྱོགས་གཙང་གི་རྒྱུད་དུ་བོད་ཀྱི་སྨན་པ་གཞན་ཕན་རྣམས་དགྱེས་ཤིང་གསོ་དཔྱད་ཀྱི་བསྟན་པ་དགུང་ན་གྲགས་སོ། །

དེ་རྗེས་བོད་ཆུ་བྱི་ལོར་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༠༡༢-༡༠༩༠) བར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་མི་འཇིགས་པའི་སྤོབས་པ་ཐོབ་པའི་སྤྲུལ་པའི་གཏེར་སྟོན་གྲྭ་པ་མངོན་ཤེས་ (མཚན་དངོས་དབང་ཕྱུག་འབར་བ་)ཞུ་བ་དེས་ཞང་བློན་རྡོ་རྗེ་བདུད་འདུལ་གྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར་བསམ་ཡས་དབུ་རྩེ་ཀ་བ་བུམ་པ་ཅན་ནས་དེ་སྔ་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་དང་བཻ་རོ་ཙ་ན་གཉིས་ཀྱིས་གཏེར་དུ་སྦས་པའི་<<རྒྱུད་བཞི་>དེ་ཉིད་གཏེར་ནས་བཞེས་ (མ་ཕྱི་རང་སར་བཞུགས་པར་གྲགས།) ཏེ་བུ་དཔེ་ལོ་གཅིག་གསང་སྟེ་ཉམས་ལེན་མཛད་ཅིང་ཕྱིས་སུ་གཞུང་མན་ངག་དང་བཅས་པ་ཡར་ལུང་གི་དགེ་བཤེས་ཁུ་སྟོན་དབུས་པ་དར་མ་གྲགས་པ་ལ་གནང་།

ཡང་དུས་དེ་ཙམ་ན་སྟོད་ལྷ་རྩེ་མང་མཁར་ཚ་ལུང་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། རུས་བརྒྱུད་རོག་ཡིན་པའི་སྟོད་སྟོན་ནམ་རོག་སྟོན་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་ཞུ་བ་དེས་འཕགས་ཡུལ་ཏུ་བྱོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཤནྟི་པ་ཕྱི་མའི་དྲུང་ནས་ <<གསོ་དཔྱད་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་>>རྫོགས་པར་གསན་ནས་ཕྱིར་བྱོན་ཐོག་<<གཞུང་གི་ས་བཅད་བསྡུས་དོན་དྲྭ་བ་>>ཞེས་པ་བརྩམས་ཤིང་གཞུང་ལ་ཡང་མཆན་བུ་བཏབ།

གཞན་ཡང་དུས་རབས་དེའི་ཡས་མས་སུ་ཐར་པ་ལོ་ཙཱ་བ་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་ཞུ་བ་དེས་ཀྱང་འཕགས་ཡུལ་གྱི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་<<སྦྱོར་བ་བརྒྱ་པ་>>དང་། ཁ་ཆེ་ཟླ་དགས་མཛད་པའི་<<སྨན་མིང་སྒྲ་སྦྱོར་ངེས་པ་>>གཉིས་བསྒྱུར་ཅིང་། ཅོང་ཞིའི་གདམས་པ་ཡང་མཛད་དོ། །

ཡང་རབ་བྱུང་དང་པོའི་མེ་འབྲུག་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༠༧༦) ཙམ་ལ་ནུབ་ཕྱོགས་ཨོ་རྒྱན་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོའི་བླ་སྨན་པ་བྷ་རོ་ཕྱག་རྡུམ་ (བཙུན་མོའི་ནད་བཅོས་པའི་ཚེ་མི་ཚངས་སྤྱོད་པའི་ཉེས་པ་ཤོར་བས་གསོད་པར་ཕངས་ཏེ་ཕྱག་བཅད་པས་ཕྱག་རྡུམ་ཞེས་སུ་གྲགས།) མམ་སྐྱེས་བུ་མེ་ལྷ་ཞུ་བ་གསོ་རིག་གི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་མཐར་སོན་པའི་མཁས་དབང་དེ་བོད་དུ་བྱོན་ནས་ <<སྙན་བརྒྱུད་བེ་བུམ་ནག་པོ་>>དང་། <<ཆུང་དཔྱད་བེ་བུམ་སྔོན་པོ།>> <<འབུམ་ཁུ་ཚུར་>> <<རྡོ་སྐོར་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་>> སོགས་མན་ངག་གི་ཡིག་སྣ་མང་དུ་མཛད་པ་དང་འབྲེལ་མཐའ་བཞི་དང་། མགོན། སྟོང་སོགས་སློབ་མ་ཡང་བསྐྱངས་པར་གྲགས་སོ། །

དེ་བཞིན་རབ་བྱུང་དང་པོའི་ས་ལུག་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༠༧༧ - ༡༡༥༥) ལོར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་བཀའ་བརྒྱུད་གོང་མ་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ་མཉམ་མེད་དྭགས་པོ་ལྷ་རྗེའམ་ཟླ་འོད་གཞོན་ནུ་ཞུ་བ་མཁས་པའི་དབང་པོ་དེས་ལྷོ་དྭགས་པོའི་རྒྱུད་དུ་སྨན་དཔྱད་བསྐྱངས་ནས་<<བརྒྱད་པའི་དོན་བསྡུས་>>མཛད། ལྷག་པར་ཕན་ནུས་ཆེ་ཞིང་འཐུ་སྒྲུབ་བདེ་ལ་ཀོང་རོང་ཁུལ་དུ་སྐད་གྲགས་ཀྱང་ཡོད་པའི་སྨན་སྦྱོར་ “དྭགས་སྨན་བཅོ་ལྔ་” ཞེས་པ་སོགས་གསར་བཏོད་མཛད། སྐྱེས་མཆོག་དེའི་སློབ་མའི་གཙོ་བོ་ཞང་སྨན་ནག་དང་དགེ་སྦྱོང་པྲ་བྷ་རཏྣ་ཞུ་བ་གཉིས་ཡོད་པའི་ནང་ནས་ཕྱི་མས་ཆོས་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་དྭགས་པོ་ལྷ་རྗེའི་གསུང་སྒྲོས་<<ཕན་བྱེད་རིག་པའི་མཛོད་>> ཅེས་བྱ་བ་རྩ་དང་དོན་སྣོད་ཀྱི་གནས་ལུགས་དང་བཅས་པ་གསལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཀྱང་མཛད་དོ། །

དེ་ནས་རབ་བྱུང་གཉིས་པའི་མེ་རྟ་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༡༢༦) ལོར་འཁྲུངས་པའི་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་སྨན་བླ་གཉིས་པ་ལྟ་བུ་གཡུ་ཐོག་གསར་མ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ཞེས་སྙན་པའི་གྲགས་པ་ས་སྟེང་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པ་འདི་ཉིད་བྱུང་། སྐྱེས་མཆོག་དེས་ཆུང་ངུའི་སྐབས་ནས་བྱིས་པ་ཚོགས་པའི་དབུས་སུ་རྩ་ཆུའི་བརྟག་པ་དང་། ས་རྡོ་སྔོ་སོགས་ལ་སྨན་གྱི་ངོས་འཛིན་གྱི་ཚུལ་མཛད་པ་སོགས་བཟང་པོའི་བག་ཆགས་ལྷན་སྐྱེས་སུ་ཡོད་པ་དང་། དགུང་ལོ་བརྒྱད་ནས་རིག་གནས་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་གསོ་རིག་གཞུང་ལུགས་ལ་གསན་བསམ་གནང་སྟེ་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་འགྲོ་དོན་བསྐྱངས། དེ་ནས་གཡུ་ཐོག་ཆེན་པོ་དགུང་ལོ་བཅུ་བཞི་ཙམ་ལ་གོང་གི་སྟོད་སྟོན་ནམ་རོག་སྟོན་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་ཞུ་བ་དེ་དབུས་སུ་གྲྭ་སྐོར་ལ་བྱོན་པའི་ལམ་བར་དུ་ཞབས་འབམ་གྱིས་སྙུང་ནས་གཡུ་ཐོག་ཆེན་པོ་བསྟེན་པས་སྙུན་ལས་གྲོལ་ཞིང་དགའ་བཞིན་དུ་དབུས་སུ་བྱོན། ལོ་གཉིས་ཙམ་བཞུགས་པས་རོག་སྟོན་ལ་ཡང་ནད་ཤིན་ཏུ་ཐུ་བ་ཞིག་གིས་ཐེབས་པས་སྨན་པ་འགའ་ལ་གཏུགས་པས་དྲག་སྐྱེད་ཅི་ཡང་མ་བྱུང་བ་དབུས་པ་དར་གྲགས་ཀྱི་དྲུང་དུ་བཅར་ཏེ་འཕྲོད་བསྟེན་བགྱིས་པས་ནད་ལས་གྲོལ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དབུས་པ་དར་གྲགས་ལ་རོག་སྟོན་གྱིས་གཡུ་དྲུག་དམར་ནམ་མཁའ་གསལ་བ་ནས་ཁལ་སྟོང་རི་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཕུལ་ཏེ་གསོ་དཔྱད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ཞུས་ནས་རྒྱུད་བཞི་ཆ་ལག་ཁ་སྐོང་དང་བཅས་པ་ཞུས་ནས་འགྲོ་བ་ནད་པའི་དོན་མཛད་པར་གྲགས། དེ་ནས་རོག་སྟོན་ཕྱིར་བྱོན་དུས་ལམ་བར་དུ་གཡུ་ཐོག་པའི་དྲིན་གཟོ་བ་དང་། རྒྱུད་འདི་ཕུལ་ན་མ་འོངས་པར་འགྲོ་ཕན་རྒྱ་ཆེར་ཡོང་བར་དགོངས་ནས་རྒྱུད་ཀྱི་མན་ངག་གཞུང་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་སྩལ་བས་གཡུ་ཐོག་པ་ཤིན་ཏུ་མཉེས་པའི་ངང་རོག་སྟོན་ལ་འབུལ་བ་གྱ་ནོམ་པ་ཕུལ་ཞིང་། རེ་ཞིག་ཆིག་བརྒྱུད་ཀྱི་བཀའ་རྒྱ་མ་འགྲོལ་བར་རྗེ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་བཞེས་སུ་མཛད། དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་ནས་བཟུང་འཕགས་ཡུལ་དུ་ལན་དྲུག་དང་། དེ་བཞིན་བལ་ཡུལ་དང་། སིངྒ་ལ། གསེར་གླིང་ཚུན་ཆད་དུ་ཕེབས་ནས་མཁས་གྲུབ་དུ་མ་ལས་གསོ་དཔྱད་གསན་བཞེས་མཛད། ཉིད་ཀྱི་གསུང་ལས་ཀྱང་། རྒྱལ་བའི་བཀའ་མཆོག་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་།  ཀླུ་སྒྲུབ་གཞུང་དང་ཟླ་ཟེར་དཀར་ནག་དང་། །དྲང་སྲོང་ལུགས་དང་ཕ་ཁོལ་གཞུང་རྣམས་དང་། རྒྱ་གར་རྒྱ་ནག་མཁས་པའི་གཞུང་རྣམས་དང་། །བོད་དང་མི་ཡུལ་སྨན་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་། །མཁའ་འགྲོའི་ལུང་དང་བུ་སློབ་བསོད་ནམས་ཀྱིས། །རྒྱ་ཆེའི་གཞུང་དང་བླ་མ་མང་བསྟེན་ནས། །སྐྱེ་བ་སྔོན་དུ་རང་རྒྱུད་སྦྱངས་པ་ལས། །ད་ལྟ་གཡུ་ཐོག་རིག་པ་ཁོང་ན་ཤར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་མཁས་མཆོག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་རབས་ནད་པ་རྣམས་དང་བུ་སློབ་དོན་དུ། ཐུགས་ཀ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལས། གསོ་དཔྱད་རིན་ཆེན་གཏེར་ཕྱུངས་ཏེ། །ཕྱི་རབས་རྗེས་འཇུག་གསོ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ་སྨན་གཞུང་མང་པོ་ཐུགས་རྩོམ་གནང་། དེའི་ནང་<<བརྒྱད་པ་ཆེ་ཆུང་གི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་>>དང་། <<དཔའ་བོའི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པའི་མདོ་གནས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་མཐོང་བའི་མེ་ལོང་།>> <<རྩ་དཔྱད་རིག་པ་རང་གསལ་སྡེ་ཚན་ལྔ་པ།>> <<ལག་ལེན་པོད་ཆུང་།>> <<མན་ངག་ཤོག་དྲིལ་སྐོར་གསུམ།>> <<ཉམས་ཡིག་བུ་དོན་མ་>>ལ་སོགས་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་འདི་ཉིད་གསོ་དཔྱད་ཀུན་གྱི་ཡང་རྩེར་གཟིགས་ནས་ཕྱི་རབས་ཀྱི་དོན་དུ་བཀའ་རྒྱ་བཀྲོལ་ཏེ་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྤྱི་ནོར་དུ་སྤེལ་བ་དང་། སྐད་གསར་བཅད་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་རྒྱུད་བཞི་ལ་བུའི་དོན་དུ་གསེར་མཆན་དང་། སློབ་མའི་དོན་དུ་ཟོང་མཆན་གཉིས་བཏབ། རྒྱུད་བཞི་རྩ་བར་མ་ཚང་བ་རྣམས་གོང་དུ་བརྗོད་པའི་གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་འགྱུར་ཟླ་བའི་རྒྱལ་པོ་སོགས་ཀྱི་ཉིང་ཁུ་དང་། བོད་ཀྱི་ཡུལ་དུས་དང་མཚུངས་པར་རྩ་རྒྱུད་དུ་རྒྱུད་ལེའི་གྲངས་དང་། བཤད་རྒྱུད་དུ་ཇ་དང་སྨན་ཟས་ལེའུ་སོགས་སུ་ཐོར་བུའི་བསྣན་ཁ་བཅོས། ཕྱི་རྒྱུད་དུ་སྨན་དཔྱད་ཟླ་བའི་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པ་རྩ་ཆུའི་བརྟག་པ་དང་། མ་བུ་དགྲ་གྲོགས། ཇ་དཀར་ཡོལ་སོགས་པ། མན་རྒྱུད་དུའང་དོན་གོང་མཚུངས་ཀྱི་བསྣན་ཁ་མང་པོ་བསྣན་པར་མཛད། རྒྱུད་ཀྱི་གཞུང་འགྲེལ་མན་ངག་ཁ་སྐོང་དང་བཅས་པའི་གོ་ཆོད་དུ་ཆ་ལག་བཅོ་བརྒྱད་ལེགས་པར་བསྒྲིགས་ནས་སྐལ་ལྡནགྱི་ཐུགས་སྲས་དམ་པ་སུམ་སྟོན་ཡེ་ཤེས་གཟུངས་ལ་བུམ་པ་གང་བྱོའི་ཚུལ་དུ་སྩལ། རྗེ་འདི་ལ་བུ་སློབ་ནམ་མཁའི་སྐར་ཚོགས་བཞིན་བགྲངས་པར་མི་དཔྱོད་པ་བྱུང་བའི་གཙོ་བོ་སྣོད་ལྡན་སྐལ་བཟང་གི་སློབ་བུ་གོང་སྨོས་སུམ་སྟོན་ཡེ་ཤེས་གཟུངས་ཀྱིས་དབུ་མཛད་པའི་ལྗང་སྨན་ལེབ་སེ་དང་། འབལ་སྨན་ཉི་མ། སྟོན་པ་ཨ་ཚེས། ཤག་རམ་ཉི་མ་དཔལ། གཡུ་ཐོག་བསོད་ནམས་སེང་གེ། དགེ་བཤེས་རོག་ཆུང་སོགས་མཁས་པ་མིང་དང་དོན་མཐུན་པ་སུམ་བརྒྱར་ཉེ་བ་བྱུང་། མདོར་ན་གཡུ་ཐོག་ཆེན་པོའི་སྐུ་ཚེ་གཅིག་གི་རིང་ལ་འཕགས་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་མང་པོའི་ཞལ་མཇལ་ཞིང་། གདམས་པ་སྣ་ཚོགས་ཐོས་པ་དང་། ལྷག་ཏུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་སྨན་དཔྱད་བསྐྱངས་ཏེ་འགྲོ་ཕན་ཆེད་དུ་མི་ལོ་མང་པོ་བཞུགས་པའི་རིང་བུ་སློབ་དོན་དུ་ཤོག་དྲིལ་སྐོར་གསུམ་བཀོད་དེ་སྐུ་ཚེ་དོན་དང་ལྡན་པའི་ངང་ནས་མཐར་ཕྱིན་པར་བརྟེན་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཀྱང་། ཀུན་དང་ཞལ་མཇལ་གདམས་སྣ་ཚོགས་ཐོས། །བླ་མ་བསྟེན་དང་གསོ་དཔྱད་བསྐྱངས་པ་ཡིས། །མི་ལོ་མང་དུ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་བསྡད། བུ་སློབ་དོན་དུ་ཤོག་དྲིལ་སྐོར་གསུམ་བཀོད། །ད་ནི་གཡུ་ཐོག་ཤི་ཡང་འགྱོད་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ནས་དགུང་ལོ་དོན་དྲུག་ལ་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་བསྡུས་སོ། །དམ་པ་དེའི་སློབ་མའི་གཙོ་བོ་སུམ་སྟོན་ཡེ་ཤེས་གཟུངས་ཞུ་བ་དེས་ཆུང་བྱིས་པའི་དུས་ནས་རིག་པའི་གནས་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་མཛད། དེ་རྗེས་གཡུ་ཐོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་གསན་པའི་ཚེ་ཐུགས་དབང་འཕྲོགས་ནས་གསོ་དཔྱད་ཀྱི་གདམས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བར་དགོངས་ཏེ་སྒོ་གསུམ་གུས་པའི་སྒོ་ནས་ལོ་གྲངས་དུ་མའི་རིང་རྗེ་ཉིད་ཀྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ཤིང་། མཉེས་པ་རྣམ་གསུམ་གྱིས་མཆོད་ཅིང་དགྱེས་པར་ཞུས་པས་ན་རྗེ་ཉིད་ཀྱིས་གཞུང་དང་གདམས་པའི་ཟབ་བཅུད་བཀའ་ལུང་ཕྱག་ལེན་དང་བཅས་པ་ལྷག་མ་མེད་པར་བུམ་པ་གང་བྱོའི་ཚུལ་དུ་སྩལ། འཕྱུགས་གོལ་མེད་པའི་གཟབ་གནད་མཐའ་དག་ནི་བསྟན། ལྷག་པར་དུ་རྗེ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་སྲས་དམ་པར་དབང་བསྐུར་ཏེ། གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་རྩེ་ <<དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་>>ཆ་ལག་དང་བཅས་པའི་བཀའ་གཏད་ཅིང་། ཇི་སྲིད་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་བར་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་མཛད་མཐའ་མེད་པའི་འཕྲིན་ལས་རྒྱས་པའི་ཐུགས་སྨོན་དང་བཅས་གདམས་པར་མཛད་དོ། །དེས་ན་རྗེ་གཡུ་ཐོག་ཆེན་པོའི་ཐུགས་སྲས་དམ་པ་སུམ་སྟོན་ཡེ་ཤེས་གཟུངས་ཀྱིས་ཕྱིས་གཡུ་ཐོག་ཆེན་པོའི་རྣམ་ཐར་བཀའ་རྒྱ་མའམ་སྐུ་ལྔ་ལྷུན་གྲུབ་དང་། གསང་བའི་རྣམ་ཐར་བྱ་བ་དང་ <<རྐང་འབམ་གསོ་བའི་སྙན་བརྒྱུད་ཟིན་བྲིས།>>བཤད་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་<<འབུམ་ཆུང་གསལ་སྒྲོན་>>དང་<<འབུམ་ནག་གསལ་སྒྲོན།>><<བརྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར་མེད་ཐབས་མེད་པ་རྣམ་གསུམ་>>སོགས་མཛད་ནས་<<དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་>>ཡི་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱངས་པར་གྲགས་སོ། །

ཡང་དུས་དེའི་སྔ་རྗེས་སུ་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་ལྡེ་གཙུག་བརྟན་ནམ་མེས་ཨག་ཚོམ་གྱི་སྐུ་དུས་སུ་བྲང་ཏི་ཞེས་པ་རོང་ངུར་སྨྲིག་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་དག་གི་ཐོག་མ་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་བློན་པོ་དང་། བླ་སྨན་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་བྲང་ཏི་རྒྱལ་མཉེས་མཁར་ཕུག་ནས་བཟུང་བྲང་ཏི་དར་མ་སྙིང་པོ་སོགས་གནང་རིགས་རྗེས་སྦྱངས་ཀྱི་སྨན་པ་བར་མ་ཆད་པ་བྱུང་བ་བརྒྱུད་ནས་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་བླ་སྨན་དུ་དབང་བསྐུར་བ་དེ་དག་གིས་<<བདུད་རྩི་ཡུར་འདྲེན་>>ལ་སོགས་པ་མན་ངག་ཆིག་བརྒྱུད་ཟབ་མོ་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཡེ་གེར་བཏབ་པ་ལ་བྲང་ཏིའི་པོད་ཁྲ་དང་པོད་དམར་དུ་གྲགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལས་རིམ་བཞིན་དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་ནང་བྱུང་བའི་བྲང་ཏི་འཇམ་དཔལ་བཟང་པོ་ཞུ་བ་དེས་ཡབ་བྲང་ཏི་བསོད་ནམས་འབུམ་གྱི་དྲུང་ནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་རྩ་འགྲེལ་ལ་སོགས་པ་གསན་སྐྱོང་མཛད་པ་དང་། དེ་ནས་ཉང་སྟོད་སྒོ་བཞི་རེ་ཐང་དུ་བྱོན་ནས་གཡུ་ཐོག་འཇམ་དཔལ་སོགས་སློབ་དཔོན་དུ་མ་བསྟེན་ཏེ་རྒྱུད་བཞི་ཆ་ལག་དང་བཅས་པ་གཡུ་ཐོག་པའི་ཕྱག་ལེན་མན་ངག་རྣམས་གསན་ཅིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་མཛད། དེ་རྗེས་རྩིས་ཕུ་བྱ་མོ་ཁུད་དུ་བྱང་སྨན་པ་སློབ་དཔོན་ཡེ་ཤེས་བཟང་པོ་བསྟེན་ནས་བསྟན་བཅོས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་རྒྱས་པར་གསན་ཅིང་། མདོར་ན་བོད་དུ་གྲགས་པའི་གསོ་དཔྱད་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་མཁས་པ་ཆེན་པོའི་གྲགས་པ་རྒྱས་པ་ན་ས་སྐྱའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་བཟང་པོ་དཔལ་ཞུ་བ་དེས་གདན་སར་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་བླ་སྨན་དུ་བསྐོས། ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་བཅས་པའི་གསོ་དཔྱད་སྨན་གྱི་རིག་པའི་འཆད་ཉན་གྱི་སྲོལ་བཏོད། ས་སྐྱ་སྨན་གྲོང་པ་ཞེས་པའི་མཚན་གསོལ་བ་དེས་<<ཕྱི་རྒྱུད་སྡེ་ཚན་ལྔའི་ལག་ལེན་པོད་ཆུང་>>དང་<<བྱ་འདྲེའི་བཅོས་>>སོགས་བརྩམས་ནས་སྲས་ལ་གདམས། སྲས་བགྲེས་པ་བྲང་ཏི་རྒྱལ་བ་བཟང་པོས་རང་གི་ཡབ་དང་བི་ཇི་དཔལ་མགོན་སོགས་བསྟེན་ནས་གཞུང་མན་ངག་ལག་ལེན་རྣམས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་མཛད། ཉང་སྟོད་རེ་ཐང་དུ་བྱོན་ནས་གཡུ་ཐོག་འཇམ་དཔལ་གྱི་སྲས་གཡུ་ཐོག་འཚོ་བྱེད་ལ་རྒྱུད་བཞི་ཆ་ལག་དང་བཅས་པ་དང་། ལག་ལེན་པོད་ཆུང་ལ་སོགས་པའི་མན་ངག་དུ་མ་གསན་ནས་བཤད་པ་མཛད། སླར་ཡབ་ཀྱི་གདན་ས་བཟུང་ནས་རྒྱུད་ཀྱི་འཆད་ཉན་བཙུགས། ས་སྐྱའི་གདུང་བརྒྱུད་རིན་པོ་ཆེ་ཁུ་དབོན་གྱི་བླ་སྨན་དང་། སྟོད་སྨད་ཀྱི་སློབ་མ་དུ་མ་ལ་གཞུང་དང་གདམས་ངག་རྣམས་སེར་སྣ་མེད་པར་གནང་། སློབ་མ་རང་མགོ་ཐོན་པ་མང་བ་སོགས་འགྲོ་འདོན་ཆེ་བ་བྱུང་། ལྷག་པར་དུ་སྲས་ཆུང་བ་གཞོན་ནུ་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བྲང་ཏི་དཔལ་ལྡན་འཚོ་བྱེད་ཞུ་བ་དེ་དེ་བཞིན་གྱི་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པ་ལས་བརྒྱུད་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁྲིད་རྒྱུན་རྣམས་བླ་མ་དམ་པའི་དངོས་སློབ་གནས་དྲུག་པ་སློབ་དཔོན་མཚུངས་མེད་ལ་གསན་ཅིང་། རང་ཉིད་ཀྱི་གཅེན་དང་ཕག་སྟོན་ཤཱཀྱ་མགོན་པོ་ཡུན་རིང་དུ་བསྟེན་ནས་རྒྱུད་བཞི་ཆ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཚིག་དོན་དང་ཕྱག་ལེན་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཞུས་ཤིང་། དེ་ཡང་ཐོས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གསན་ནས་རྒྱུད་དང་བརྒྱད་པ་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་འཆད་ཉན་ལོ་རེ་བཞིན་མ་ཆག་པ་མཛད་ནས་གསོ་དཔྱད་ལ་མཁྱེན་རབ་རྒྱས་ཏེ་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོར་གསོ་བ་རིག་པའི་བསྟན་དོན་ཁོ་ན་གཉེར། འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པའི་བླ་སྨན་པ་མཛད། གསུང་རྩོམ་ཡང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁོག་འབུགས་དང་། མདོ་གནས་ཀྱི་འགྲེལ་པ། རྒྱུད་ཀྱི་ཁོག་འབུགས་ <<ཤེས་བྱ་རབ་གསལ་>>དང་། རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་<<རྒྱུད་དོན་རབ་གསལ་>> དང་ <<མ་ལ་ཡའི་དཀའ་འགྲེལ།>> ཕྱི་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་<<ཚུལ་གསུམ་སྣང་བ་>>དང་། རྩ་མདོའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་<<ཉི་མའི་འོད་ཟེར།>> ཆུ་མདོའི་འགྲེལ་པ་<<ཚིག་དོན་གསལ་བྱེད་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ།>> ཕྱི་རྒྱུད་ཀྱི་<<སྨན་སྦྱོར་དཔེའུ་རིས།>> <<བྱང་ཁོག་གི་ཐིག་འགྲེམས་གསལ་སྒྲོན།>>ཐང་ཕྱེའི་འགྲེལ་པ་སོགས་བསྟན་བཅོས་ཆེ་ཆུང་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་མཛད་དེ་གསོ་རིག་གི་བསྟན་པ་དང་འགྲོ་དོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྐྱངས། དེའི་སྐུ་ཚ་བྲང་ཏི་དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་མཚན་ཞུ་བ་དེས་ཀྱང་རང་གི་ཡབ་མེས་རྣམས་ཀྱི་མྱོང་གྲུབ་ཕྱག་ལེན་དང་། ཁྱད་པར་དུ་བྲང་ཏི་དཔལ་ལྡན་འཚོ་བྱེད་ཀྱི་དགོངས་པ་བཅས་ལས་ཐོབ་པའི་དཀར་པོ་དྲུག་སྦྱོར་སོགས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་<<མན་ངག་གསེར་བྲེ་མ་>> དང་ <<དངུལ་བྲེ་མ་>>སོགས་མཛད་ཅིང་། གཞན་ཡང་བྲང་ཏི་རྡོ་རྗེ་དཔལ་བཟང་ཞུ་བ་དེས་<<གསེར་བྲེ་ཆུང་བ་>>དང་། བྲང་ཏི་དཔལ་འབྱོར་དོན་གྲུབ་ཞུ་བ་དེས་<<མན་ངག་དངུལ་བྲེ་>>མཛད་པ་སོགས་ས་སྐྱ་སྨན་གྲོང་དུ་བྲང་ཏི་ཡབ་སྲས་ཀྱི་སྲོལ་བཞིན་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་བསྟན་པའི་འགྲོ་དོན་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱངས་པར་གྲངས་སོ། །

གཞན་ཡང་བོད་རབ་བྱུང་བཞི་པའི་ལྕགས་རྟ་ (སྤྱི་ལོ་༡༢༣༠-༡༣༠༩)ལོར་འཁྲུངས་པའི་ཨུ་རྒྱན་རིན་ཆེན་དཔལ་ཞུ་བ་དེས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གཞུང་<<དངུལ་ཆུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་>>ཞེས་པ་བསྒྱུར་གནང་མཛད་པ་དང་། དེའི་དོན་འགྲེལ་<<དངུལ་ཆུ་སྐོར་གསུམ་གྱི་བསྟན་བཅོས་>>དང་། <<དངུལ་ཆུ་བཙོ་བཀྲུ་ཆེན་མོའི་ཞལ་གདམས་དངུལ་བུམ།>> <<སྙན་རྒྱུད་བེ་བུམ་>>སོགས་བརྩམས་གནང་མཛད་པ་དང་། དེའི་སློབ་མའི་གཙོ་བོ་བོད་རབ་བྱུང་ལྔ་པའི་ཤིང་སྤྲེལ་ལོ་མངའ་རིས་མང་ཡུལ་དུ་(སྤྱི་ལོ་ ༡༢༨༤-༡༣༣༩ ལོར་)སྐུ་འཁྲུངས་པའི་གནས་ལྔ་རིག་པའི་དབང་ཕྱུག་ཀརྨ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེ་ཞུ་བ་དེས་སྨན་སྣ་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཙམ་གྱི་སྨན་ནུས་སོགས་ཞིབ་ཕྲ་འཁོད་པའི་སྔོ་འབུམ་རྒྱས་ཤོས་<<སྨན་མིང་རྒྱ་མཚོ་>>ཞེས་སྐད་གྲགས་ཡོད་པའི་སྨན་རྫས་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་ལྡན་ཞིག་མཛད་པར་ཕྱིས་ཀྱི་སྨན་པ་མཁས་པ་མང་པོས་ཀྱང་སྨན་མིང་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་པ་ཁུངས་ཤིན་ཏུ་དག་པར་གཟིགས་ཏེ་སྔོ་འབུམ་མང་པོའི་གཞི་བཟུང་ས་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་ལུང་དུ་འདྲེན་པར་མཛད།

དེ་བཞིན་བོད་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་གླང་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༣༦༡-༡༤༨༥) ལོར་གཙང་སྟོད་ཀྱི་ཆབ་འོག་ངམ་རིང་རྫོང་གི་འོལ་ཀ་ལྷ་རྩེར་འཁྲུངས་པའི་གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོ་ཞུ་བ་དེས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོར་བོད་ཁམས་སྐྱེ་འགྲོའི་དོན་དུ་རྣམ་དཀར་གྱི་འགྲོ་དོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད་ཅིང་། ལྷག་པར་དུ་ལྷ་ལྡན་གྱི་ལྕགས་པོ་རིའི་ལྷ་ཁང་གི་ཐོག་མའི་རྨང་གཞི་བཏིང་ནས་སྨན་རྒྱལ་རི་ཞེས་མཚན་གསོལ་བ་དང་། འདུ་བ་སྤྱི་སྙོམས་ནད་བརྒྱ་སྨན་གཅིག་རིལ་བུ་དཀར་པོ་དང་། གཉན་རིམས་སོགས་ཕྱི་ནང་ཕལ་ཆེའི་ནད་ལ་བསྔགས་པའི་རིལ་བུ་དམར་པོ་དང་བཅས་པའི་མན་ངག་མང་པོ་བརྩམས་གནང་མཛད་པ་རྣམས་དབུས་གཙང་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་གྱི་སྨན་པ་ཀུན་ལ་གདམས་པར་མཛད་དོ། །

དེ་བཞིན་བོད་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་ཡོས་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༣༧༥-༡༤༥༡)ལོར་སྟོད་ལྷོའི་འབྲོག་སྡེ་ཞིག་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས་པའི་བོ་དོང་པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པ་ཞུ་བ་དེས་<<བྱིས་པའི་ནད་རིགས་བཅོས་ཐབས་>>དང་། <<ཆུང་དཔྱད་པདྨ་གཅེས་ཕྲེང་>>སོགས་མཛད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཤིང་བྱ་(སྤྱི་ལོ་ ༡༤༠༥)ལོར་སྐུ་འཁྲུངས་པའི་སྟག་ཚང་ལོ་ཙཱ་བ་ཤེས་རབ་རིན་ཆེན་ཞུ་བ་དེས་ཀྱང་གསོ་རིག་ཆོས་འབྱུང་སྨན་གྱི་སྤྱི་དོན་དང་བཅས་པ་<<མཁས་པའི་ཡིད་འཕྲོག>>དང་། སྨན་གྱི་ལག་ལེན་གཅེས་བསྡུས་ལེའུ་བཅུ་པ་<<རེག་པའི་ནད་སེལ།>> གསོ་རིག་མིང་ཚིག་འགའ་ཞིག་གི་ <<དོན་གྱི་བཞིན་རས་སྟོན་པའི་མེ་ལོང་།>> <<རིག་གནས་ཀུན་ཤེས་>>སོགས་མཛད་ཅིང་། མདོར་ན་བསིལ་ལྡན་གྱི་ལྗོངས་འདིར་གསོ་དཔྱད་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛད་མཁན་སྔ་ཕྱིར་སྨན་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མང་དག་ཅིག་བྱོན་ཏེ་འགྲོ་ཕན་རྣམ་དག་གི་མཛད་བཟང་བསྐྱངས་པ་དང་། དེ་དག་གིས་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཁ་ཐོར་ཀྱང་མཐའ་ཡས་པར་གྲགས་སོ།། །།

འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ལོར་བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་པར་སྐྲུན་ཞུས་པ་《ཀྲུང་གོའི་གསོ་རིག་ཀུན་འདུས་ལས་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ། སྟོད་ཆ།》 ཞེས་པ་ནས་ཟུར་འདོན་ཞུས།།




མཐའ་མའི་འདོན་ཐེངས་།: 20.09.2024 ཉིན། 4:27 PM

<< སྔ་མ།

ནང་གསེས་དཀར་ཆག

ཡིག་ཆ་གསར་ཤོས།

སྨན་རྩིས་ལས་སྣེ་བ་གྲངས་ལྔ་ཡི་ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

ད་ལོའི་ས་བདག་འཁྲུག་བཅོས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལེགས་གྲུབ།

མཚན་སྲུང་གཅིག་གི་ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ།

ལས་མི་གྲངས་ ༡༧ ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

སྤྲེའུ་འབྲུམ་གཉན་རིམས།(Mpox)

TRADITIONAL TIBETAN MEDICINE

འབྲས་ནད་ཀྱི་ངོས་འཛིན་དང་བཅོས་ཐབས།

ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བོད་སྨན་གྱི་གནས་བབ།

བུད་མེད་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་བུ་ཚའི་སྐོར།

ཁྲག་གི་འབྲས་ནད་བཅོས་པའི་མྱོང་ཐིགས།

བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས།

བོད་ཀྱི་གསོ་དཔྱད་ཀྱི་ཐོག་མའི་འབྱུང་ཁུངས།

བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཡངས་པོར་དབྱེ་བ།

བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་རླབས་ཆེན་འཕུར་འཆོངས།