སྨན་རྩིས་དྲ་བ། - སྨན་རྩིས་ཁང་གི་བྱུང་རབས། སྨད་ཆ།

མཆོད་བརྗོད།

བསྐལ་བཟང་རྣམ་འདྲེན་སྟོང་གི་མཛད་པ་ཀུན། །ས་ཆེན་འཁོར་ལོ་མཛེས་པའི་གཙུག་རྒྱན་དུ། །བརྩེ་ཆེན་ཟླ་ཤེལ་གཞོན་ནུའི་གཟི་འོད་ལས། །སྐྱོང་མཛད་ཕྱག་ན་པདྨོར་གུས་ཕྱག་འཚལ། །མཐོང་བརྒྱུད་མན་ངག་ནོར་བུས་རབ་ཕྱུག་པའི། །གསོ་རྩིས་ལེགས་བཤད་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཕྲེང་འབུམ། །ཅི་དགར་སྤྱོད་པའི་སྐྱེད་ཚལ་ཡངས་པོ་ཡི། །བྱུང་རབས་འོད་སྣང་འདྲེན་བྱེད་རྒྱན་དུ་སྤེལ།།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ་ཁང་།

སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ་ཁང་ཇི་ལྟར་དབུ་འཛུགས་གནང་བའི་སྐོར་སྟོད་ཆའི་ནང་དུ་རྒྱས་པར་བྲིས་ཡོད་པས་བསྐྱར་བཟླས་ལ་དགོས་པ་མེད་ཀྱང་།  མཚམས་སྦྱོར་གྱི་ཚུལ་དུ་མདོ་ཙམ་གླེང་ན། བཙན་བྱོལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མགོ་བཙུགས་མ་ཐག་ངྷརྨ་ཤཱ་ལཱར་སྨན་སྦྱིན་སློབ་ཁང་དང་རྩིས་རིག་སློབ་ཁང་གཉིས་སོ་སོར་གསར་འཛུགས་བྱས་ཏེ་སྨན་རྩིས་བསྟན་པའི་མེ་རོ་སླར་གསོ་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་སྦྱོར་སྡེ་ཚན།

སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ་ཁང་དང་གཅིག་མཚུངས་སྨན་སྦྱོར་སྡེ་ཚན་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལོར་སྨན་ རྩིས་ཁང་དབུ་བརྙེས་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་མགོ་འཛུགས་གནང་བར་ངོས་འཛིན་དགོས་ཤིང་།  ད་ལྟའི་ཆར་སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ་ཁང་དང་སྨན་སྦྱོར་ཁང་གཉིས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་བྱེ་བྲག་པ་མང་པོའི་ནང་ནས་གལ་ཆེ་ཤོས་གཉིས་ཡིན་པ་བཞིན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྐར་དཔྱད་རྩིས་རིག་སྡེ་ཚན།

སྡེ་ཚན་འདི་བཞིན་ྋགོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོའི་ཐུགས་བརྩེའི་ལམ་སྟོན་འོག་དུས་འཁོར་བ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གི་གཙོ་འགན་ཐོག་རབ་རྒྱལ་ལྕགས་བྱི་ཕྱི་ལོ༌ ༡༩༦༠ ལོར་རྡ་སྟེང་དུ་གྷེ་ལེན་མོར་ཀེ་ཊེཇི་ཞེས་པའི་ཤིང་ཁང་དུ་ཐོག་མར་གསར་འཛུགས་གནང་བ་ནས་ཕྱི་ལོ ༡༩༦༧ བར་གྱི་བྱུང་བ་ཞིབ་ཕྲ་སྟོད་ཆའི་ནང་གསལ་ཞིང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ནད་བཅོས་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན།

སྡེ་ཚན་འདིའི་ཐོག་མའི་འཕེལ་རིམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ལོར་ནད་བཅོས་ཉམས་ཞིབ་ཁོ་ནའི་ཆེད་མ་ཡིན་པར་སྤྱིར་གསོ་རིག་ལས་དོན་གང་ཅིའི་ཐད་ལ་ཉམས་ཞིབ་བྱ་རྒྱུའི་ལས་འཆར་ཞིག་གི་སྟེང་ནས་མགོ་བཙུགས་ཤིང་། དེ་ཡང་སྐབས་ དེར་ནད་རིགས་སྤྱི་ཙམ་ལ་ཉམས་ཞིབ་བྱེད་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར་སྔོན་བྱོན་མཁས་དབང་རྣམས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་རིགས་ཕྱོགས་སྒྲིག་དང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་རྩིས་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཚན།

སྡེ་ཚན་འདིའི་ཐོག་མའི་འབྱུང་ཁུངས་ཡང་སྔར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནས་རིམ་པས་སྡེ་ཚན་ཟུར་དུ་ཆགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ལས་གཞི་འདྲ་མིན་དང་འབྲེལ་མིང་བསྒྱུར་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཡོད། དེ་ཡང་ཐོག་མའི་མིང་དུ་གནས་ཚུལ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་དང་པར་བསྐྲུན་སྡེ་ཚན་ཞེས་ཟེར་ བ་དང་། (དེའི་རྗེས་སུ་བསྡུས་མིང་ལ་གནས་དཔར་སྡེ་ཚན་ཡང་ཟེར།) རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་རྫས་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན།

སྡེ་ཚན་འདི་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ བར་དུ་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ནས་སྨན་ལས་རེ་ཟུང་གིས་ལས་ཀ་བྱས་ཡོད་པ་ཙམ་ལས་དམིགས་བསལ་སྡེ་ཚན་ལོགས་སུ་མེད་པར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་ ཁོངས་གཏོགས་གཅིག་མཚུངས་སུ་བཞག ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ལོར་དབུ་འཛིན་ཟུར་པ་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱི་དུས་ནས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་གཞི་རྩའི་ཆ་རྐྱེན་གྱི་ཆ་ཤས་དང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན།

སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་དང་པོ་སྨན་རམས་པ་ལྷ་དབང་ལགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཕྱི་ལོ་༡༩༦༡ལོར་དྷ་ས་དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སྐབས་དང་པོའི་སྨན་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཡིན་ལ།སྨན་སློབ་ཐོན་རྗེས་དབུས་སྨན་སྦྱོར་ཁང་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་བཀའ་བཀོད་བཞིན་བལ་ཡུལ་གློ་སྒྲིགས་འཛུགས་སུ་སྨན་པའི་འགན་ཁུར་ཞུས་པ་དང་།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཕབ་སྒྱུར་སྡེ་ཚན།

སྡེ་ཚན་འདི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡ ཉིན་སྨན་པ་ཐོགས་མེད་དཔལ་འབྱོར་ལགས་དང་སྨན་པ་ པ་སངས་དབང་འདུས། སྨན་པ་བསོད་ནམས་སྒྲོལ་མ་གསུམ་ལས་གྲུབ་པའི་ཕབ་བསྒྱུར་ཚན་པ་ཞིག་བཙུགས་ཡོད་ལ། འདི་ལྟ་བུའི་ཕབ་བསྒྱུར་ཚན་པ་ཞིག་འཛུགས་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་དེང་གི་སྐབས་འདིར་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ནང་བོད་སྨན་དར་འཕེལ་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པ་དང༌། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དངུལ་རྩིས་སྡེ་ཚན།

ྋསྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་བཞེད་ལྟར། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལོར་སྨན་སྦྱིན་ཁང་ཐོག་མར་གཞི་རྐང་བཙུགས་པའི་དུས་ནས་བཟུང་དངུལ་རྩིས་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་དེ་ཙམ་ཤུགས་ཆེར་མེད་ཀྱང་གང་ཡོད་པ་རྣམས་གཙོ་བོ་ཆོས་དོན་ལྷན་ཁང་གི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་དགེ་རྒན་ཚོའི་ཕོགས་ཐོབ་དང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་མཛོད་དང་སྨན་ཚོང་སྡེ་ཚན།

སྡེ་ཚན་འདི་ནི་ཐོག་མར་སྨན་མཛོད་ཚན་པའི་ངོ་བོར་བཙུགས་ཤིང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ལོར་སྨན་མཛོད་དང་སྨན་ཚོང་ཚན་པ་གཉིས་སྡེ་ཚན་གཅིག་གི་ངོ་བོར་བཙུགས་ཏེ་ད་ལྟ་འགན་འཛིན་སྐབས་གསུམ་པའི་ལས་ཁུར་ཞུ་བཞིན་ཡོད། སྤྱིར་སྔར་ནས་གསོལ་སྨན་བཟོས་ཟིན་པ་རྣམས་ལ་བདག་གཉེར་བྱེད་མཁན་ཡོད་ངེས་ཀྱང་དེ་དུས་དམིགས་བསལ་བདག་གཉེར་ཁང་ཞེས་ཚན་པ་དང་སྡེ་ཚན་ལོགས་སུ་མེད་ཅིང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ནང་ཞིབ་སྡེ་ཚན།

ནང་ཞིབ་སྡེ་ཚན་འདི་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱི་སྐབས་གསར་དུ་བཙུགས། ༼ དེ་སྔོན་ནང་ཞིབ་སྡེ་ཚན་ལོགས་སུ་མེད་ཀྱང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ནང་ Mr. Kuldip K. Sud F.C.A. of Sud & Co., Yamuna Nagar, མཆོག་ནས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་གཞུང་འབྲེལ་ནང་ཞིབ་གནང་བཞིན་ཡོད་འདུག༽ རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཕྱིར་ཚོང་སྡེ་ཚན།

དིལླིར་ཡོད་པའི་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཕྱིར་ཚོང་སྡེ་ཚན་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ལོར་གསར་འཛུགས་བྱས་ཤིང་། ད་ལྟའི་བར་འགན་འཛིན་བཞི་ཙམ་འཕོ་འགྱུར་བྱུང་ཡོད། སྡེ་ཚན་འདིས་སྨན་རིགས་མ་ཡིན་པའི་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་གསོ་རིག་ཐོན་དངོས་དང༌། ལུས་ཕན་གསོ་རིག་ཉེར་མཁོའི་རིགས། ལོ་ཐོ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་དང༌། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་རྩིས་མཁས་པའི་སློབ་སྟོན་ཚོགས་ཆུང་།

སྨན་རྩིས་མཁས་པའི་སློབ་སྟོན་ཚོགས་ཆུང་༼ཚོགས་ཆུང་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ལོར་གསར་དུ་བཙུགས་ནས་དུས་ཡུན་གང་འཚམས་རིང་ྋསྐུའི་བླ་སྨན་པ་རྣམ་པས་དུས་ཚོད་ངེས་མེད་ ཐོག་རིག་གཞུང་སྡེ་ཚན་ཁག་གི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ལ་ལམ་སྟོན་དང་། དབུས་དང་ཕྱོགས་མཐའི་སྨན་པ་རྣམས་ལ་གཞུང་དང་ལག་ལེན་ཁྲོད་འཕྲད་པའི་དཀའ་གནད་དང་དོགས་གནས་ཁག་སྐབས་འཕྲལ་གསེད་བཀྲོལ་དང་སློབ་སྟོན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཡན་ལག་སྤྱི་ཁྱབ་ཡིག་ཚང་།

སྡེ་ཚན་འདི་ནི་ྋསྐུའི་གཅེན་པོ་བློ་བཟང་བསམ་གཏན་མཆོག་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གནང་བའི་རིང་སྟེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༣ ལོར་གསར་དུ་བཙུགས་ཏེ་ད་ལྟའི་བར་ཡན་ལག་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་དྲུག་ཙམ་འཕོ་འགྱུར་བྱུང་ཞིང༌། སྡེ་ཚན་འདིའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི།  རྒྱ་བལ་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་ཁག་གི་ལས་དོན་ལ་བལྟ་རྟོག་དང༌། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་ཁག

ངྷ་སྟེང་ངམ་མེག་ལོཌ་གནཇ་ནི་ཕྱི་ལོ་༡༩༦༡ལོར་གསར་འཛུགས་གནང་བར་ངོས་འཛིན་དགོས་ཤིང་།དེ་ཡང་ཅོབ་ར་ཧོ་སུ་ཞེས་པར་སྨན་སྦྱིན་སློབ་ཁང་བཙུགས་དུས་དམིགས་བསལ་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་ལོགས་སུ་མེད་ཀྱང་སྨན་སྦྱིན་ཁང་གི་སྐབས་ནད་པ་བསྟེན་གཏུག་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་བརྟག་དཔྱད་སྨན་བཅོས་གནང་བ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུན་མཐུད་ནས།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ྋསྐུའི་བླ་སྨན་པ་རྣམ་པའི་ལོ་རྒྱུས།

ྋསྐུའི་བླ་སྨན་པ་མཁས་དབང་བསྟན་འཛིན་ཆོས་གྲགས་མཆོག་ནི་བོད་དབུས་གཙང་སྙེ་མོ་དང་འདབས་འབྲེལ་དེང་དུས་རིན་སྤུངས་རྫོང་ཁོངས་གཡག་སྡེ་ཞེས་བྱ་བར་ཡབ་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ དང་ཡུམ་༼གྱི་མཚན་ཅི་ཟེར་གྱི་ཡིག་ཆ་རག་མ་སོང་།༽གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༢༤  ལོར་འཁྲུངས་ཤིང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལས་བྱེད་ཞབས་ལོ་སུམ་ཅུ་འཁོར་བ།

སྨན་རམས་པ་ལྷ་དབང་ལགས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༣༢ ལོར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་སྐྱེས་ཡོད་པ་དང་།  དགུང་ལོ་དྲུག་གི་སྟེང་རྩེ་པོ་ཏ་ལར་ཡོད་པའི་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་དུ་ཆོས་ཞུགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཡོད་ཅིང་།  དམ་པ་དེ་ཉིད་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལོར་དྷ་ས་དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སྐབས་དང་པོའི་སྨན་ པའི་སློབ་ཕྲུག་ཡིན་ལ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལས་བྱེད་ཞབས་ལོ་ཉི་ཤུ་འཁོར་བ།

སྨན་པ་བློ་བཟང་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ནི་གྲོ་མོ་དུང་དགོན་པའི་གྲྭ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་ཆུང་དུས་གསོ་བ་རིག་པ་སློབ་སྦྱོང་གནང་ཡོད་སྟབས་ཕྱི་ལོ་༡༩༦༣ ལོར་རང་གཞུང་ཆོས་དོན་ལྷན་ཁང་ལ་རྒྱུགས་ཕུལ་ཏེ་སྨན་སྦྱིན་ཁང་གི་སྨན་དགེ་གཞོན་པར་བསྐོ་བཞག་གནང་པ་ནས་ལོ་ངོ་གང་འཚམས་རིང་སྨན་སྦྱོར་ལག་ལེན་སོགས་ལ་གཞོལ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་རྩིས་ལས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཡུན།

གཤམ་གསལ་རེའུ་མིག་ནང་དུ་འཁོད་པ་ལྟར་སྨན་རྩིས་ཁང་དབུ་བརྙེས་པ་ནས་ད་ལྟའི་བར་སྨན་རྩིས་ལས་བྱེད་རྣམས་ལས་གནས་གང་གི་སྟེང་འཛུལ་ཞུགས་ཀྱིས་ལོ་ངོ་ཅི་ཙམ་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་མེད་བཅས་གསལ་ཡོད།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མཇུག་གི་གཏམ།

ྋགོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མཁྱེན་བརྩེའི་འོད་སྣང་ལས་བྱུང་བའི་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་དབུ་བརྙེས་པ་ནས་བཟུང་། ད་ལྟའི་བར་མི་རབས་རྒན་པ་དག་གི་ལྷག་བསམ་བཀའ་དྲིན་ལས་སྨན་རྩིས་བསྟན་པ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གྱི་མཛད་རྗེས་རྣམས་ལོ་ལྔ་ བཅུའི་དུས་དྲན་སྲུང་གཙིའི་སྐབས་དང་བསྟུན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དེབ་ཐེར་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆའི་འབྱུང་ཁུངས།

༡༽ སྨན་རམས་པ་ཆོས་ལོ་ཐར་གྱིས་བྲིས་པའི་འགྲོ་ཕན་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་གདན་རབས་དྲི་མེད་ཤེལ་གྱི་མེ་ལོང་། ཞེས་པ་དང་།  

༢༽ སྨན་རྩིས་པ་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན་གྱིས་བྲིས་པའི་འཚོ་བྱེད་སློབ་དཔོན་རྣམ་གསུམ་གྱི་མཛད་འཕྲིན་གནད་བསྡུས། ཞེས་པ།

༣༽ རང་གཞུང་བཀའ་ཤག་ཁོངས་གཏོགས་ཡིག་ཆ་ཉར་ཚགས་ཁང་དུ་ཕྱི་ལོ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ནང་གསེས་དཀར་ཆག

ཡིག་ཆ་གསར་ཤོས།

སྨན་རྩིས་གཉིས་ཀྱི་རིག་པ་ཟུང་འབྲེལ་དགོས་པའི་ཕན་འབྲས་བརྗོད་པ།

ཕོ་མཆིན་གྱི་ནད་ལས་ཀན་སར་དང་འབྲས་ནད་ཀྱི་ཁྱད་པར།

བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་དང་ཀྲུང་ལུགས་ཀྱི་འབྲས་ནད་གླེང་བ།

གློ་བའི་འབྲས་ནད་སྐོར།

བོད་ལུགས་གསོ་བ་རིག་པའི་སྨན་སྦྱོར་གྱི་གལ་གནད་སྙིང་བསྡུས།

འབྲས་ནད་བཅོས་ཐབས་ཉམས་མྱོང་གླེང་བ།

སྨན་རྩིས་ལས་སྣེ་བ་གྲངས་ལྔ་ཡི་ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

ད་ལོའི་ས་བདག་འཁྲུག་བཅོས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལེགས་གྲུབ།

མཚན་སྲུང་གཅིག་གི་ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ།

ལས་མི་གྲངས་ ༡༧ ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

སྤྲེའུ་འབྲུམ་གཉན་རིམས།(Mpox)

TRADITIONAL TIBETAN MEDICINE

འབྲས་ནད་ཀྱི་ངོས་འཛིན་དང་བཅོས་ཐབས།

ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བོད་སྨན་གྱི་གནས་བབ།