སྨན་རྩིས་དྲ་བ། - གསོ་རིག་མཁས་དབང་རིམ་བྱོན།

མཁན་ཆེན་མཁྱེན་བརྩེ་ནོར་བུ།

ཨོ་རྒྱན་སྨིན་གྲོལ་གླིང་གི་མཁནརབས་བརྒྱད་པ་མཁན་ཆེན་མཁྱེན་བརྩེ་ནོར་བུ་མཆོག་ནི་བོད་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ཤིང་སྦྲུལ་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༥) ལོར་ཡབ་སྨིན་གྲོལ་གླིང་གི་ཁྲི་རབས་བཅུ་པ་ཁྲི་ཆེན་ཀུན་དགའ་བསྟན་འཛིན་དང་ཡུམ་མ་ཡུམ་སྐུ་ཞབས་ (མཚན་དངོས་མ་ཤེས་) གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་སྣང་བར་སྐུ་འཁྲུངས། མཚན་དུ་ཐུབ་བསྟན་རྣམ་གྲོལ་ཞེས་གསོལ། དགུང་ལོ་བདུན་བརྒྱད་ཙམ་ནས་ཡབ་དམ་པའི་དྲུང་དུ་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་སོགས་མཐར་ཕྱིན་པར་སྦྱངས་པ་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཀུན་དགའ་ཕུན་ཚོགས།

མཁས་དབང་ཀུན་དགའ་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ནི་བོད་མེ་རྟ་ (སྤྱི་ལོ་༡༩༠༦) ལོར་བོད་ལྷོ་ཁ་གོང་དཀར་རྫོང་འཕྲེང་སྒོ་ཤང་སྣ་བུ་གཟིམ་ཁང་གི་ཡབ་བསོད་ནམས་དོན་གྲུབ་དང་ཡུམ་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀྱིས་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་བོད་ས་ལུག་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༩) ལོར་ལྷོ་ཁ་རབ་བྱུང་གྲྭ་ཚང་དགོན་པ་ནས་འདེམས་ཐོན་བྱས་ནས་ལྷ་ས་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་དང་གནམ་རིག་སྐར་རྩིས་རིག་པར་སློབ་སྦྱོང་གནང་བར་ཕེབས། སྐད་གྲགས་ཡོད་པའི་གསོ་རིག་དང་གནམ་རིག་མཁས་དབང་སྨན་རྩིས་ཁང་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུ་མཆོག་གི་དངོས་སློབ་ལེགས་གྲས་ཀྱི་ཁོངས་ཡིན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཐུབ་བསྟན་ཚེ་རིང་།

ལྕགས་རིའི་དགེ་རྒན་ཐུབ་བསྟན་ཚེ་རིང་མཆོག་ནི། ཁ་ཐོག་ཆུ་འཁོར་ཞེས་པའི་ཁྱིམ་སུ་ཡབ་རིག་འཛིན་དང་ཡུམ་མཚོ་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་བོད་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ས་སྤྲེལ་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༨) ལོར་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བརྒྱད་པ་ཤིང་ཡོས་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༥) ལོར་ལྷོ་ཁ་སྣེ་གདོང་རྫོང་རྩེ་ཚོགས་དགོན་དུ་ཆོས་ཞུགས་སློབ་གཉེར་གནང་། ཁོང་ཉིད་ཀྱི་ཞང་པ་དགེ་སློང་བྱང་ཆུབ་ཀླུ་སྒྲུབ་བམ་མཚན་གཞན་ལ་སྐུ་ཞབས་དངོས་གྲུབ་ལགས་ཞུ་བ་དང་། རོང་རྒྱ་མ་ནས་ཡིན་པའི་རྒན་དར་བཟང་ལགས་ཞུ་བ་གཉིས་ཀྱི་དྲུང་ནས་འབྲི་ཀློག་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན་བོད་ཡིག་གི་རྨང་གཞིའི་ཤེས་བྱ་ནས་དབུ་བཙུགས་ཏེ་གསན་སྦྱངས་གནང་།  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བློ་བཟང་བསྟན་པ།

སྨན་རྩིས་སྨྲ་བའི་དགེ་རྒན་བློ་བཟང་བསྟན་པ་ལགས་ནི་ཡབ་སྤྱན་གཅིག་ལགས་དང་ཡུན་གནམ་གང་སྒྲོན་མ་ལགས་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༧ ལོར་ལྷ་ས་ར་ཆེ་སྒྲོ་སྡོང་འོག་ཏུ་གླིང་གི་ཉེ་འདབས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བདུན་ནས་ལྷོ་ཁ་རི་བོ་ཆོས་གླིང་དུ་ཆོས་ཞུགས་ཀྱིས་རིག་པ་དོན་གཉེར་ཆེད་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་ནས་དབུ་ཚུགས་ཏེ་བརྩོན་པ་དྲག་པོས་དགོན་པའི་རྒྱུད་གཞུང་ཐུགས་འཛིན་དང་། ཚོགས་འདོན་ཆོས་སྤྱོད་སོགས་དུས་ཚོད་ཐུང་ངུའི་ནང་རྒྱུགས་སྤྲོད་བདེ་བླག་ངང་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་མ་ཟད་དགོན་དེའི་འདོན་རྟ་དབྱངས་དང་། གཏོར་བཟོ་དཀར་རྒྱན། འབུལ་དཀྲོལ་རོལ་མོ་སོགས་ལ་བྱང་ཆུབ་པ་ཞིག་སྦྱངས་གནང་།  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་པ་པདྨ་བསྟན་འཛིན།

སྨན་པ་པདྨ་བསྟན་འཛིན་ནི། ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་བདེ་ཆེན་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་རྒྱལ་ཐང་རྫོང་གཏེར་མ་རོང་གི་རྙིང་མའི་དགོན་པ་ཡོན་ཏན་དགོན་གྱི་ཉེ་འདབས་སུ་བོད་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པ་ཤིང་བྱ་ (སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༥) ལོར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༨ ལོར་གནས་ཆེན་ཁ་བ་དཀར་པོའི་བླ་མ་འོད་ཟེར་རྡོ་རྗེའི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་བྱས། དགུང་ལོ་དྲུག་པ་ནས་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་དྲུང་དུ་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སྦྱངས།  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ།

མཁས་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༤ ལོར་བདེ་ཆེན་ཁུལ་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་པ་དང་། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༨ ལོར་སྤྲུལ་སྐུར་ངོས་འཛིན་གནང་རྗེས་དགུང་ལོ་ལྔ་ལ་ཕེབས་དུས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་ནས་དབུ་ཚུགས་སྟེ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གཞུང་སོགས་ལ་ལོ་བཅུ་ལྷག་ཙམ་ཐོས་བསམ་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་གནང་བར་བརྟེན་རྨང་གཞི་བཟང་པོ་འཛུགས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ནས་བཟུང་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་ཆ་ཚང་གནང་བ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་སྨན་པའི་ཕྱག་ལས་ཀྱང་མུ་མཐུད་གནང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ།

སྨན་པ་འབུམ་རམས་པ་མཁས་དབང་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུན་མཆོག་ནི་ན་ཚོད་ཕྲ་མོའི་དུས་ནས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་དང་། ཆོ་ག་ཆོས་སྤྱོད་སྐོར་ལ་བསླབ་སྦྱང་བྱེད་སྐབས་རྣམ་དཔྱོད་ཤེས་རབ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་ཀན་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ཁོངས་གཏོགས་ཁ་གྱ་ཞེས་པའི་ཡུལ་གྱི་རི་ཁྲོད་གོང་མར་ཡོངས་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེ་པོ་ཤཱ་སའི་མཚན་ཙན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་སུམ་རྟགས་དག་གསུམ་གྱི་གཙོས་རྩིས་དཀར་ནག་དང་སྒྲ་སྙན་ངག་སོགས་ཐུན་མོང་གི་རིག་གནས་དང་། ལམ་ཁྲིད་བློ་སྦྱོང་སོགས་ནང་དོན་རིག་པ་བཅས་ལ་ཐོས་བསམ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གསོ་རིག་སྐོར་ལ་སློབ་གཉེར་ནན་ཏན་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སངས་ཁོ།

སྨན་པ་འབུམ་རམས་གཞོན་པ་སངས་ཁོ་ནི། ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་བསང་ཆུ་རྫོང་བོད་སྨན་ཁང་གི་ཡོན་ཀྲང་གཞོན་པ་ཡིན། ཁོང་ནི་མདོ་སྨད་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་གྱི་ཉེ་འདབས་སུ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༤ ལོར་སྐྱེས། ཆུང་བྱིས་པའི་དུས་སློབ་གྲྭར་བཞུགས་པ་དང་། “རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་” འགལ་རྐྱེན་ལས་སློབ་སྦྱོང་ཀྱི་གོ་སྐབས་དང་བྲལ་ཏེ། ༡༩༧༠ ལོར་སྨན་པ་རྐང་རྗེན་མའི་གྲོས་སུ་ཞུགས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

པོ་ཧྲི་སྨན་རམས་པ་ཐུབ་བསྟན་རྣམ་རྒྱལ།

ནད་བཅོས་སྨན་སྦྱིན་གྱི་ལས་ལ་རྩེ་གཅིག་ཡིད་ཀྱིས་གཞོལ་བའི་པོ་ཧྲི་སྨན་རམས་པ་ཐུབ་བསྟན་རྣམ་རྒྱལ་ལགས་ནི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༣༢ ལོར་མདོ་སྨད་ཀན་སུའུ་བསང་ཆུ་རྫོང་དུ་སྐྱེས། རང་ལོ་བདུན་པར་མདོ་སྨད་ས་ཡི་ཐིག་ལེ་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་གྱི་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་གཞན་ཕན་གླིང་གི་ཆོས་གྲྭར་ཞུགས། ཁུ་བོ་གྲགས་པ་དར་རྒྱས་དང་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོའི་དྲུང་ནས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་དང་ཆོས་སྤྱོད་སོགས་ལ་སྦྱངས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོ།

བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོ་ནི་སའི་དགེ་བཅུ་ཚང་བ་མདོ་སྨད་ནོར་འཛིན་གྱི་ལྟེ་གནས། བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་བཤད་སྒྲུབ་དར་རྒྱས་གླིང་དང་མི་རིང་བའི་ཡུལ་ཤར་ཕྱོགས་མཎྜལ་རི་བོའི་རྒྱབ་རོལ་དུ་གནས་པའི་ཙ་ཡུལ་བྲག་དམར་ཞེས་པ་ནས་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ཤིང་གླང་(སྤྱི་ལོ་ 1925) ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་བྱིས་པའི་དུས་ནས་ཡ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དུ་མ་དང་ལྡན་ཞིང་ཐུགས་རྒྱུད་ཤིན་ཏུ་བཟང་བ། ཐུགས་ལ་རབ་བྱུང་བྱེད་པའི་འདོད་སེམས་ཆེ་བ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་རབ་རྒྱ་མཚོ།

མོག་ཀྱཱ་མཁན་སྤྲུལ་ལམ་ངང་རུང་མཁན་སྤྲུལ་འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་རབ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི།  མཚོ་སྔོན་གཅན་ཚའི་ནང་ཚན་བཀའ་རྒྱ་ཞེས་པར་ཡབ་རིན་ཆེན་རྒྱལ་དང་།  ཡུམ་ལྕགས་མོ་ཐར་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྤྱི་ལོ་ 1903 ལོར་འཁྲུངས་པ་དང་།  ཆུང་དུས་ནས་རྡོ་རྗེ་ཚོམ་བུ་དང་མཎྜལ་ཕུལ་བ་དང་མཆོད་པ་འབུལ་བའི་རོལ་རྩེད་མཛད་ཅིང་སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་ལ་ཡང་གནོད་པ་མི་གཏོང་བར་སྙིང་རྗེ་འཛིན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་རམས་པ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ།

སྨན་རམས་པ་ཆེན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་ནི།   བོད་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་བའི་ཆུ་བྱི་སྤྱི་ལོ་ 1912  ལོའི་ཧོར་ཟླ་གསུམ་པའི་ཚེས་ལྔ་ལ།  ས་ལ་དགེ་བཅུའི་དཔལ་གྱིས་ཕྱུག་པའི་ཙོང་ཁའི་སྐྱེས་རིའི་ཉེ་འགྲམ།  བ་ཡན་ཧོར་གཙང་སྡེ་བར་(ད་ལྟའི་ཧྭ་ལོང་རྫོང་གི་ཁོངས་) ཡབ་བཀྲ་ཤིས་དང་།  ཡུམ་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས།  ཆུང་དུས་ནས་སྐུའི་གཅེན་པོ་དགེ་སློང་བློ་བཟང་མཆོག་ལྡན་གྱི་མདུན་ནས། ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་དང་སུམ་རྟགས་དག་གསུམ་གྱི་གཞུང་ལུགས་བློ་འཛིན་བྱས།  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཤིང་བཟའ་སྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ།

ཤིང་བཟའ་སྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ནི། རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ཁྲོ་བོ་ཞེས་བྱ་ཤིང་མོ་གླང་ངམ་སྤྱི་ལོ་ 1925 ལོའི་རྒྱལ་ཟླའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་ཡབ་ར་རྒྱའི་ཇ་སག་གི་མི་རྒྱུད་དུ་གྲགས་པ་རྟ་མགྲིན་སྐྱབས་དང་། ཡུམ་ཀླགས་རིའི་འགོ་བ་ཚང་གི་མི་རྒྱུད་ཨ་ཁྱབ་རིག་འཛིན་འཚོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་མཛོ་དགེ་ཨ་སྐྱིད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། ར་རྒྱའི་ཤིང་བཟའ་རྡོ་རྗེ་འཆང་བློ་བཟང་མཁས་བཙུན་བཤད་སྒྲུབ་དམ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་དང་། ལྷ་མོ་གསེར་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་སེང་གེ། ཀུན་མཁྱེན་སྐྱབས་མགོན་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གསུམ་གྱི་ཟན་དང་ཐུགས་བརྟག་འདི་ལ་བབས་པས་ཤིང་བཟའ་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་བའི་ཡང་སྤྲུལ་དུ་ངོས་བཟུང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ།

དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་རྗེ་བཙུན་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི་མཚོ་སྔོན་གཅན་ཚ་ཚོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཡན་ལག་དེང་གི་ཧྭ་ལུང་རྫོང་ཞེས་པའི་ཆར་གཏོགས་པ་རི་རྒན་ནང་དུ་འབོད་པའི་སྡེ་བར་ཡབ་བཀྲིས་རྒྱ་མཚོ་དང་ཡུམ་པདྨ་མཚོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྤྱི་ལོ་  1917  ལོའི་ཧོར་ཟླ་ 9 པའི་ཚེས་ 15  ཉིན་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དུ་མ་དང་བཅས་ཏེ་འཁྲུངས་པ་དང་།  དགུང་ལོ་ཆུང་དུས་ནས་ཡབ་ལས་ཀློག་དང་གསར་རྙིང་གི་ཆོས་སྐོར་འགའ་ཞིག་གསན་ཅིང་ཆོས་སྤྱོད་འདོན་ཆ་མང་པོ་བྱང་ཆུབ་པར་ཐུགས་འཛིན་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

རྒྱ་ཡེ་བློ་བཟང་ཉི་མ།

རྒྱ་ཡེ་བློ་བཟང་ཉི་མ་ནི་སྤྱི་ལོ་  1933 ལོར་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གུང་ཧོ་རྫོང་རིག་སྨོན་ཞང་རྒྱ་ཡེ་སྡེ་བར་འཁྲུངས་ཤིང་།  དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་སྟེང་ནས་སྨན་པ་མཆོག་གྲུབ་སོགས་སྨན་པ་སྙན་གྲགས་ཅན་དུ་མ་དགེ་རྒན་ལ་བསྟེན་ནས་གསོ་རིག་རྒྱུད་བཞི་དང་ཤེལ་གོང་འཕྲེང་སོགས་བསླབས།  1961 ལོ་ནས་བཟུང་ཞིང་ཆེན་ཀྲུང་དབྱི་སྨན་ཁང་གི་བོད་ཀྱི་སྨན་པ་གྲགས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་རིང་ལ་བསྟེན་ནས་བོད་སྨན་གྱི་གཞུང་ལུགས་དང་ལྷག་ཏུ་མན་ངག་ལག་ལེན་གྱི་སྐོར་མང་པོ་བྱང་ཆུབ་པར་གྱུར།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མཇུག་དོན།

དེ་ལྟར་《གངས་ལྗོངས་གསོ་རིག་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་རིམ་བྱོན་གྱི་རྣམ་ཐར་ཕྱོགས་བསྒྲིགས།》ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་ལྕགས་བྱ་(སྤྱི་ལོ་1981)ལོའི་ཟླ་དགུ་པའི་ནང་བོད་ལྗོངས་བོད་སྨན་ལྟ་སྐོར་ཚོགས་པའི་སྣེ་འཁྲིད་དེ་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་ཀན་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་དུ་སླེབས་སྐབས་ཞིང་ཆེན་འཕྲོད་བསྟེན་ཐིང་གི་ཀྲུང་དབྱི་ཁྲུའུའི་རྒྱ་རིགས་སྣེ་ཤན་ཝང་ལགས་དང་སྔར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང། མཁས་དབང་རིམ་བྱོན་སྐོར་ལ་ཕན་ཚུན་གླེང་མོལ་མང་པོ་བྱས་རྗེས་ངོས་ལ་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ལོ་རྒྱུས་མི་སྣའི་ཆེད་རྩོམ་ཞེས་པ་བརྩམ་རྒྱུའི་རེ་འདུན་གནང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་པ་མཁས་ཆེན་དབྱངས་ཅན་ལྷ་མོ།

སྨན་པ་མཁན་ཆེན་དབྱངས་ཅན་ལྷ་མོའི་ཡབ་ནི་ཆབ་མདོ་ས་གནས་རི་བོ་ཆེ་ཡང་དགོན་བླ་བྲང་གི་བླ་མ་རྗེ་དྲུང་བྱམས་པ་འབྱུང་གནས་དང་། ཡུམ་ནི་ཆབ་མདོ་ས་གནས་ངོམ་ས་སྒང་སྡེ་པའི་བུ་མོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཞིང་། (སྤྱི་ལོ་ 1906) ལོར་རྗེ་དྲུང་བྱམས་པ་འབྱུང་གནས་འཁོེར་བཅས་པདྨ་བཀོད་དུ་གཏེར་སྒོ་འབྱེད་པར་ཕེབས་ཏེ་པདྨ་བཀོད་དུ་བཞུགས་སྐབས་(སྤྱི་ལོ་1907)བོད་མེ་ལུག་ལོ་ཟླ་དང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ཉིན་གནས་པདྨ་བཀོད་དུ་འཁྲུངས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མཁས་དབང་ངག་དབང་ཆོས་གྲགས།

མཁས་དབང་ངག་དབང་ཆོས་གྲགས་ནི། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་ནུབ་ཕྱོགས་སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་རྫོང་ཆུ་བཟང་ཞེས་པར་གཡུ་ཐོག་རྙིང་མ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོའི་རིགས་རུས་ལས་འཆད་པའི་གཡུ་ཐོག་ཁང་གསར་ཞེས་པར་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ལྕགས་བྱི་(སྤྱི་ལོ་ 1900) ལོར་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་ཆུ་བཟང་དགོན་པར་ཆོས་ཞུགས་གནང་། དེ་རྗེས་གྲྭ་གཞོན་མང་པོའི་ཁྲོད་ནས་བདམ་གསེས་ཀྱིས་ལྷ་ས་ལྕགས་པོ་རིར་གསོ་རིག་སློབ་སྦྱོང་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལྕགས་པོ་རིའི་དགེ་རྒན་སྐལ་བཟང་ལེགས་བཤད།

ལྕགས་པོ་རིའི་དགེ་རྒན་སྐལ་བཟང་ལེགས་བཤད་ནི་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་མེ་གླང་(སྤྱི་ལོ་ 1877) ལོར་ལྷོ་ཁ་གྲ་ནང་སྨིན་གྲོལ་གླིང་གི་ཉེ་འདབས་འདྲེས་བྱུང་སྒང་ཞེས་པར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། སྐུ་ན་ཆུང་དུས་ཚོང་འདུས་དགོན་དུ་ཆོས་ཞུགས་མཛད། རིང་པོར་མ་སོང་བར་ལྷ་སར་ལྕགས་རི་རིག་བྱེད་གླིང་དུ་རྗེས་འཛིན་རིག་པར་ཐོས་བསམ་གནང་བར་ཕེབས། ལྕགས་རིར་ཕེབས་ནས་སྔོན་དུ་གྲྭ་ཚང་རང་གི་འདོན་ཆ་སྤྱི་དང་། ཡང་སྒོས་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་སོགས་ཐུགས་འཛིན་གནང་རྒྱུའི་རིགས་རྣམས་འབད་བརྩོན་ཆེན་པོས་དོན་གཉེར་མཛད།
རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཐུགས་སྲས་ཐུབ་བསྟན་ལྷུན་གྲུབ།

ཐུགས་སྲས་ཐུབ་བསྟན་ལྷུན་གྲུབ་ནི། རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་མེ་རྟ་(སྤྱི་ལོ་ 1906) ལོ་ལྷོ་ཁ་གྲ་ནང་རྫོང་གྲ་ཕྱི་ཆུས་ཆུ་ཕྲན་ཤང་། རྟ་གྲོགས་ཤར་ཞེས་པར་ཡབ་བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུད་དང་། ཡུམ་གཡུ་སྒྲོན་ཞེས་པའི་རིགས་མྱུག་ཏུ་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ཀྱི་མཚན་ལ་རྣམས་རྒྱལ་དོན་གྲུབ་ཞུ་ཞིང་། ཡབ་སྔ་ས་ནས་སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པས་སྐུ་མཆེད་ཨ་ཁུ་ལགས་ཞེས་པ་ལྷ་ས་བསྟན་རྒྱས་གླིང་བར་ཐབ་ཅེས་པའི་ནང་བཞུགས་སྐབས་ཡོན་ཀྲང་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུ་མཆོག་ལ་རྟ་གྲོགས་ཤར་གྱི་བུ་བརྒྱུད་རྣམ་རྒྱལ་དོན་གྲུབ་འདི་བཞིན་བློ་རིག་བཀྲ་ཞིང་ལས་སྐལ་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ལ་ཡོན་ཀྲང་མཆོག་དང་སྐུ་མཆེད་ཀྱང་ཡིན།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མཁས་དབང་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུ།

སྨན་རྩིས་བསྟན་པའི་གཙུག་རྒྱན་མཁས་དབང་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུ་ཞེས་པའི་རིགས་རུས་ཆོ་འབྲང་ནི། ཡབ་ལྷོ་ཁ་རྩེད་ཐང་གི་རྩིས་རིག་སྨྲ་བ་ཀྲང་མགོ་ལེབ་བམ་རྩིས་པ་རྔ་བོ་ཆེར་གྲགས་པ་དང་། ཡུམ་བུད་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དབྱངས་ཅན་མཚན་ཅན་གྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ཆུ་ལུག་(སྤྱི་ལོ་1883)ལོར་ལྷོ་ཁ་རྩེད་ཐང་བྱ་ས་ལྷ་ཁང་གིེ་ཉེ་འདབས་ཁུལ་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བཀྲས་ཁང་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་།

བཀྲས་ཁང་སྤྱི་ཁྱབ་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་ནི། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་ནང་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་འགྲོ་བར་མཛད་རྗེས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་མཁས་དབང་ཞིག་ཡིན། སྐུའི་ཁྱིམ་གཞིས་ནས་བཤད་ན་ལྷོ་ཁ་ཆང་ཁྱིམ་ཞེས་པ་དང་། སྟོད་ལུང་ནམ་མཁའ་དངོས་གཞི་གཉིས་ཞོལ་བཀྲས་ཁང་ཡབ་མེས་བརྒྱུད་བཅས་ཀྱི་ཕ་གཞིས་ཡིན་པས་ལ་ལས་བཀྲས་ཁང་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་ཞུ་བ་དང་། རེས་འགས་དངོས་གཞི་བ་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་ཞེས་འབོད་སྲོལ་འདུག རྒྱས་པར་གཟིགས་་

འཚོ་བྱེད་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན།

འཚོ་བྱེད་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་ནི། འཁྲུངས་ཡུལ་སྙེ་མོ་ཁུལ་ནས་ཡིན་ཞིང་། ཡབ་ཀྱི་རུས་རྒྱུད་ཐད་གོར་བོད་དུས་ཟིང་སྐབས་བོད་དུ་ལུས་པའི་སིང་པའི་རྒྱུད་འཛར་ཞིག་ཡིན་ལ། ཡུམ་ནི་སྙེ་མོ་བ་ཡིན་པ་ལས་མཚན་ཇི་ཡིན་མི་ཤེས། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་དབང་པོ་དུལ་བ་དང་། ཐོས་བསམ་ལ་གོམས་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་བློ་དྲི་མ་མེད་པས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་གིས་མཚོན་གཙུག་ལག་མང་པོར་འབད་པ་དོན་དུ་གཉེར། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཀརྨ་འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་སེངྒེ།

ཀརྨ་འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་སེངྒེའམ་གཞན་ཕན་འོད་ཟེར་ཞེས་པ་ནི་འཁྲུངས་ཡུལ་ཆབ་མདོ་ཁུལ་ནས་ཡིན་ཞིང་། ཡབ་ཡུམ་གྱི་མཚན་དང་བལྟམས་པའི་དུས་ཚོད་གང་ཡིན་རྩད་གཅོད་མ་ཐུབ། འོན་ཀྱང་དམ་པ་དེའི་རྣམ་ཐར་གོ་ཐོས་ལྟར་བྱས་ན་སྐུ་ཚེའི་སྟོད་དུ་སྡེ་དགེ་ཀ:ཐོག་དང་། དཔལ་སྤུངས་ཀྱི་བཤད་གྲར་བཞུགས་ནས་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཡོངས་འཛིན་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བ་མང་པོ་དང་། སྒོས་སུ་ཚ་བ་ལོ་ཙཱའམ། སྐྱབས་མཆོག་རིན་ཆེན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་ཞབས་པད་ཡུན་དུ་བསྟེན།
རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བླ་སྨན་བྱ་སྦུག་པ་དམ་ཆོས་དཔལ་ལྡན།

བླ་སྨན་བྱ་སྦུག་པ་དམ་ཆོས་དཔལ་ལྡན་ནི། སྟོད་ཤེལ་དཀར་ཆོས་སྡེ་ཞེས་པའི་ཁུལ་དུ་སྟོད་ལུགས་ཀྱི་སྨན་པ་མཁས་ཆེན་རིམ་པར་བྱུང་བའི་བྱ་སྦུག་ཚང་ཞེས་པའི་བརྒྱུད་འཛིན་གྲས་ཀ་ཡིན་པ་དང་། རབ་ཚེས་མེ་བྱ་(སྤྱི་ལོ་1897)ལོ་ལ་རྒྱལ་དབང་ྋསྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པས་བྱ་སྦུག་པའི་མཚན་སྙན་གསན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལྷ་སར་ཆེད་མངགས་བཀའ་འགུགས་གནང་སྟེ་བཀྲས་ཁང་ཆང་ཁྱིམ་པ་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་ལ་བླ་སྨན་བགྲེས་པའི་མཚན་ཐོག་ནས་མཁན་ཆུང་གི་གོ་གནས་བསྩལ།
རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ།

ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་ཆུ་བྱ་(སྤྱི་ལོ་1813)ལོ་ཟླ་བཅུ་པའི་ཚེས་བཅུ་ལ་མདོ་ཁམས་འབྲི་ཟླ་ཟལ་མོ་སྒང་གི་གནས་མཆོག་པདྨ་ལྷ་རྩེའི་མདུན་རོལ་དུ་ཡབ་ཁྱུང་པོ་བླ་མ་གཡུང་དྲུང་བསྟན་འཛིན་དང་། ཡུམ་བཀྲ་ཤིས་མཚོ་བྱ་བའི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། སྐུ་ན་ཆུང་ངུའི་སྐབས་ནས་ཐུགས་ཀྱི་བག་ཆགས་བཟང་ཞིང་། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་བཀྲ་ལ། ཐུགས་རྒྱུད་ཞི་དུལ་ལ་གནས་པ་སོགས་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ཐོས་འཛིན་དང་། འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་སྙན་ཞིང་མཛེས་པའི་གྲགས་པ་ལྷན་སྐྱེས་སུ་འཆར་བ་བྱུང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བླ་སྨན་ཨུ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ།

བླ་སྨན་ཨུ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ནི། ཀོང་པོ་ཆབ་དཀར་དགོན་ནས་ལྕགས་རི་རིག་བྱེད་འགྲོ་ཕན་གླིང་དུ་སྨན་པ་སློབ་མཁན་གྲྭ་རྒྱུན་ཁོངས་སུ་ཕེབས་པ་ཞིག་རེད། ཁོང་གིས་རིག་པར་དོན་གཉེར་གྱིས་སློབ་སྦྱོང་དང་བརྩོན་གྲུས་གནང་བར་བརྟེན་རིང་པོར་མ་ཐོགས་པར་སྔོན་སྦྱངས་ལས་སྨོན་བཟང་པོའི་མཐུ་ལས་མཁྱེན་དཔྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་། རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་མཆོག་དང་། དེ་མོ་རྒྱལ་ཐོག་སྐབས་སྐུའི་བླ་སྨན་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་བགྲེས་པ་བློ་གསལ་བཟང་པོ་དང་། སྐུ་གཞོན་པ་ཨོ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས་གནང་ངོ་།
  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མགོ་ལོག་སྨན་པ་སྟག་བླ་ནོར་བུ།

མགོ་ལོག་སྨན་པ་སྟག་བླ་ནོར་བུ་ཞེས་པ་ནི། རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ས་གླང་(སྤྱི་ལོ་1889)ལོར་མགོ་ལོག་སྟག་ལེབ་དཔོན་གྱི་རྒྱུད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས།  ཁོང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མཚན་ལ་འཇིགས་མེད་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་གསོལ། སྐུ་ན་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་འཇུ་མི་ཕམ་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོའི་ཞབས་པད་བསྟེན་ཞིང་གཞུང་ལུགས་རབ་འབྱམས་ལ་སྦྱངས་ཤིང་། ཁྱད་པར་གསོ་རིག་སྨན་གྱི་གནས་ལ་སྤྱངས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་།
རྒྱས་པར་གཟིགས་་

འོ་རྫོང་བློ་བཟང་སྦྱིན་པ།

འོ་རྫོང་བློ་བཟང་སྦྱིན་པ་ནི་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ནང་བྱུང་ཞིང་། རྣམ་ཐར་སོགས་ཞིབ་ཆ་མ་མཐོང་། བསྟན་རྩིས་རེའུ་མིག་ནང་འོ་རྫོང་པཎྜིཏ་ཡིས། 《རྩིས་གཞུང་སྣང་གསལ་འོད་ཐིག》བརྩམས་ཞེས་འདུག་པས་དེ་རང་ཡིན་པར་སེམས།  ཁོ་བོས་མཇལ་བའི་《དཔྱད་མཆོག་གཏར་ཁ་གདབ་པའི་རྩའི་ངོས་འཛིན་སོགས་གསལ་བར་བཀོད་པ་དྲང་སྲོང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་དཔྱད་ཀྱི་གཅེས་ཕྲེང་》ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོ་རྫོང་བློ་བཟང་སྦྱིན་པས་བརྩམས་འདུག

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མི་ཕམ་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོ།

 མི་ཕམ་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོའམ་འཇུ་མི་ཕམ་ཞེས་པ་ནི་རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་མེ་རྟ་(སྤྱི་ལོ་1846)ལོ་མདོ་ཁམས་སྡེ་དགེའི་མངའ་ཁུལ་ཆུ་བཞིར་གྲགས་པའི་ནང་ཚན་ཟླ་ཀླུངས་དལ་གྱིས་འབབ་པའི་འགྲམ། ཡ་ཆུའི་དིང་ཆུང་ཞེས་པ་ཡབ་མེས་ཀྱི་སྐབས་ནས་སྨན་རྒྱུན་མ་ཆད་པའི་རིགས་རུས་ཆོ་འབྲང་བཟང་པོའི་ཁྱིམ་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། དགུང་ལོ་བདུན་བརྒྱད་ཙམ་ནས་འབྲི་ཀློག་སློབ་སྦྱོང་དང་། གཞུང་ལུགས་བློ་འཛིན་སོགས་ལ་མཁྱེན་རབ་ཤིན་ཏུ་ཆེ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་པོ།

འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་པོ་ནི། མདོ་ཁམས་སྡེ་དགེའི་མངའ་ཁུལ་དགེ་བའི་གཏེར་ཀླུང་། དིལ་མགོ་ཞེས་པའི་ཁྱིམ་དུ་རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་ལྕགས་འབྲུག་ཟླ་བ་དྲུག་པའི་ཚེས་དྲུག་(སྤྱི་ལོ1820)ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ཕྲེང་བརྒྱད་ལ་ཕེབས་དུས་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་གིས་མཚོན་པའི་ཤེས་བྱའི་གནས་མཐའ་དག་ལ་གསན་སྦྱོང་གི་འགོ་ཚུགས།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཀརྨ་ངེས་དོན་བསྟན་འཛིན་འཕྲིན་ལས་རབ་རྒྱས།

ཀརྨ་ངེས་དོན་བསྟན་འཛིན་འཕྲིན་ལས་རབ་རྒྱས་སམ། མཚན་གཞན་ཀརྨ་རཏྣ་ཞེས་པ་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་ལྕགས་སྟག་(སྤྱི་ལོ་1770)ལོར་འཁྲུངས། ཡབ་ཡུམ་དང་མཛད་རྣམ་སྐོར་གྱི་ཡིག་ཆ་མ་མཇལ་རུང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཀརྨ་ངེས་ལེགས་བསྟན་འཛིན།

ཀརྨ་ངེས་ལེགས་བསྟན་འཛིན་ནི། པན་ཆེན་སི་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་དངོས་སློབ་དུ་མའི་ཁྲོད་ནས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན། ཡབ་ཡུམ་དང་འཁྲུངས་ལོ་མ་རྙེད་རུང་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་ཆུ་བྱི་(སྤྱི་ལོ་1732)ལོ་《རྩིས་གཞུང་ཉེར་མཁོ་བུམ་བཟང་》ཞེས་པ་བརྩམས་འདུག་པས་ལོ་རབས་བཅུ་བདུན་པའི་དུས་འགོར་བཙས་པ་འདྲ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དེའུ་དམར་བསྟན་འཛིན་ཕུན་ཚོགས།

 དེའུ་དམར་དགེ་བཤེས་བསྟན་འཛིན་ཕུན་ཚོགས་ནི། འཁྲུངས་ཡུལ་ཆབ་མདོ་ཀྲོན་ཆུས་གོ་འཇོ་རྫོང་ཡིན་ཅིང་། ཡབ་ཀྱི་མཚན་ལ་རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་དང་། ཡུམ་ལྷ་དགའ་ཞེས་པ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ཤིང་སྦྲུལ་(སྤྱི་ལོ་1725)ལོར་འཁྲུངས། རུས་ནི་བི་བྱི་ཡིན་པར་གྲགས།
  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སི་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས།

སི་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ནི་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ལྕགས་འབྲུག་ (སྤྱི་ལོ་1700) ལོར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། སྔ་རྗེས་སུ་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པ་བརྙེས་པའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་མང་པོའི་དྲུང་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཙལ་ཞིང་། ལྷག་པར་བཀའ་དྲིན་ཅན་གྱི་སློབ་དཔོན་ལུང་རྟོགས་ཡོན་ཏན་འབུམ་གྱིས་ཕྱུག་པ་ཀརྨ་བསྟན་འཕེལ་ཞེས་པ་དང་། མཐའ་ཡས་གཞུང་གདམས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པ་དགེ་རྕེ་པཎྜིཏ། གསོ་རིག་ནོར་བུའི་མཛོད་ལ་དབང་བསྒྱུར་པ་ཀརྨ་པ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེའི་སློབ་རྒྱུན་འཛིན།
རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དཔོན་ཚང་ཡེ་ཤེས།

དཔོན་ཚང་ཡེ་ཤེས་ནི་འཁྲུངས་ཡུལ་འབྲི་གུང་ཀ་ཚལ་ཡིན་ཅིང་། དཀོན་མཆོག་འགྲོ་ཕན་དབང་པོའམ་ཚེ་དབང་བརྟན་པ་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་དེའི་སློབ་མའི་ཐུ་བོ་དེ་ཡིན། དཔོན་ཚང་ཡེ་ཤེས་དགུང་ལོ་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་སྨན་མཆོག་ཨ་རུ་ར་དང་། ལི་ཤི་སོགས་གཟིགས་ན་དངོས་པོ་གཞན་ལས་ཀྱང་དགའ་སྤྲོ་ཆེ་བ་དང་། ཐལ་བ་དཀར་ནག་སོགས་སྨན་གྱི་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་གནང་ནས་མི་ལ་སྟེར་བ་སོགས་བག་ཆགས་བཟང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དཀོན་མཆོག་འགྲོ་ཕན་དབང་པོ།

དཀོན་མཆོན་འགྲོ་ཕན་དབང་པོའམ་ཚེ་དབང་བརྟན་པ་ཞེས་པ་ནི་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ལྕགས་ལུག་(སྤྱི་ལོ་1631)ལོ་ལ་དབུ་རུའི་མཚམས་གཞུ་སྟོད་(1)ཅེས་པའི་ས་ཆར་སྐུ་འཁྲུངས། དམ་པ་འདི་ཉིད་སྐུ་གཞོན་ནུའི་སྐབས་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཐ་སྙད་ཀྱིས་མཚོན་པའི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཤེས་བྱ་སྤྱིའི་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྤྱི་དང་། ཡང་སྒོས་གསོ་བ་རིག་པ་སློབ་པར་མགོན་པོ་འབྲི་གུང་པ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རིག་པ་འཛིན་པ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དབང་པོའི་སྡེ་ཞེས་མཚན་དོན་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བསྟེན རྒྱས་པར་གཟིགས་་

འབྲི་གུང་ཆོས་གྲགས།

འབྲི་གུང་ཆོས་གྲགས་ཞེས་པ་ནི་གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གདུང་རྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞི་ཡོད་པའི་ནང་འབྲི་གུང་སྐྱུ་རའི་རིགས་ཀྱི་ཡབ་ཆོས་རྒྱལ་ཕུན་ཚོགས་དང་། ཡུམ་གཙང་སྟོད་རྒྱལ་མོ་གཉིས་ལ་རིགས་སྲས་གསུམ་བྱུང་བའི་ཆུང་ཤོས་དེ་ཡིན། མཚན་གཞན་ལ་དཀོན་མཆོག་རཏྣ་ཞེས་པའམ། གནས་ལྔ་སྨྲ་བའི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་དོན་གྱི་སྨན་པ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་འཕྲིན་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དབང་པོའི་སྡེ་ཞེས་ཀྱང་ཞུ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཙང་སྨན་ཡེ་ཤེས་བཟང་པོ།

གཙང་སྨན་ཡེ་ཤེས་བཟང་པོ་ནི། བླ་སྨན་ཆེན་པོ་ཐབས་མཁས་པ་མཆོག་གི་ཐུགས་ཟིན་གྱི་སློབ་མ་མཆེད་བཞིའི་དང་པོ་ཡིན་ལ། ཁོང་ཆུང་དུས་ནས་གསོ་དཔྱད་ལ་སྦྱངས་པར་དགོངས་ཏེ་སྨན་གཞུང་བསླབས། དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ནས་ལྕགས་པོ་རིར་བྱོན་ཏེ་རང་ལོ་སུམ་བཅུ་སོ་དྲུག་བར་དུ་གསོ་རིག་རྒྱུད་བཞི་ལ་སྦྱང་པར་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བླ་སྨན་ཆེན་པོ་ཐབས་མཁས་པ།

        བླ་སྨན་ཆེན་པོ་ཐབས་མཁས་ཞེས་པ་ནི། ལྷོ་ཁ་ཡར་ལུང་ཤམ་པོའི་འདབས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས(བཙས་ལོ་མ་རྙེད)། དགུང་ལོ་བཅུ་གཅིག་ལ་ཕེབས་དུས་འཕྱོངས་རྒྱས་རི་བོ་ཆོས་གླིང་དགོན་དུ་ཆོས་ཞུགས་མཛད་དེ་ཡིག་རིགས་དང་། འདོན་ཆ་བསླབས། དགུང་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ལ་སྔོན་གོམས་བག་ཆགས་སད་པ་ལྟ་བུས་གསོ་དཔྱད་སློབ་པར་དགོངས་ཏེ་ལྷོ་ཁ་ཁུལ་གྱི་ཚེ་རིག་མཁས་ཆེན་སྦང་ཆི་འཚོ་བྱེད་(1)ཅེས་པའི་དྲུང་དུ་སྨན་སྦྱངས།
རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཟི་ན་ངག་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་དར་རྒྱས།

 ཟི་ན་ངག་དབང་ཚུལ་ཁྲིམས་དར་རྒྱས་(1)ཞེས་པ་ནི། བྱ་ཁྱུང་དགོན་དུ་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་ཕྱག་འདེབས་མཁན་དེ་ཡིན། རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་དམར་སེར་ཅན་ཞེས་པ་མེ་སྦྲུལ་ (སྤྱི་ལོ་1797) ལོ་སྐུ་ཕྲེང་གོང་མའི་མཛད་རྗེས་ལྟར་བྲག་བྱ་ཁྱུང་དགོན་གྱི་ཁྲིར་བཞུགས་ཤིང་། གོང་གསལ་ལོ་དེར་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་གསར་འཛུགས་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སུམ་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་འབྱོར།

         སུམ་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་འབྱོར་ཞེས་པ་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ཤིང་སྤྲེལ་ (སྤྱི་ལོ་1704) ལོར་མཚོ་སྔོན་གཡས་རུའི་ཐོ་ལི་ཞེས་པར་ཡབ་ཨོས་རོད་པ་རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་དང་། ཡུམ་ཇུན་གར་བ་བཀྲ་ཤིས་མཚོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་དགོན་ལུང་དུ་(1)ཐོས་བསམ་སློབ་གཉེར་གནང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཆུ་བཟང་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན།

ཆུ་བཟང་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་པ་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་དགའ་བ་ཞེས་པ་ཆུ་འབྲུག་ (སྤྱི་ལོ་1652) ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། བཙན་པོ་དོན་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་ཡོངས་འཛིན་དུ་བསྟེན་ནས་སྐུ་འབུམ་དུ་གསན་སྦྱོང་དང་། དེའི་རྗེས་དབུས་སུ་ཐུགས་གཉེར་ལ་ཕེབས་རྗེས་རྩེད་ཐང་དུ་གྲྭ་སྐོར་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཆུ་བཟང་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་རྣམ་རྒྱལ་དཔལ་འབྱོར།

ཆུ་བཟང་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་རྣམ་རྒྱལ་དཔལ་འབྱོར་ཞེས་པ་རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་ས་རྟ་ (སྤྱི་ལོ་ 1618) ལོ་ལ་བོད་ཀྱི་སྟོད་ལུང་དཀར་ལེབ་ཁང་གསར་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། ར་སྟོད་དང་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་དུ་བཞུགས། གླིང་བསྲེ་ཞེས་པའི་མཚན་རྟགས་བླངས། གཙང་པ་རྒྱལ་པོས་ས་སྐྱ་དང་། ཀརྨ་པའི་དགེ་བཤེས་གཉིས་དགེ་ལུགས་པ་དང་རྩོད་པ་བྱེད་པར་བཏང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཀོང་རོང་སྨན་བླ་དོན་གྲུབ།

ཀོང་རོང་སྨན་བླ་དོན་གྲུབ་ཅེས་པ་ནེ་ཀོང་སྟོད་བཀྲ་ཤིས་འབྲས་སྤུངས་(1)སུ་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ཤིང་ཡོས་ (སྤྱི་ལོ་1675) ལོར་སྐུ་བལྟམས། སྨན་བླ་ཞེས་མཚན་ཐོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། སྤྱིར་ན་རིས་མེད་འགྲོ་ལ་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕན་བདེའི་དགའ་སྟོན་འཛད་པ་མེད་པ་དལ་འགྲོའི་རྒྱུན་བཞིན་སྤེལ་བ་དང་། ལྷག་པར་ཉམས་ཐག་ནད་པ་ཀུན་ལ་བུ་གཅིག་པའི་མ་ལྟར་ཐུགས་ཤིན་ཏུ་བརྩེ་བས་གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོའི་ཡང་སྲིད་སྨན་བླ་ཞེས་པའི་མཚན་དེ་ནས་བྱུང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྡེ་དགེ་བསྟན་པ་ཚེ་རིང་།

སྡེ་དགེ་བསྟན་པ་ཚེ་རིང་ནི། དཔོན་དབང་ཆེན་མགོན་པོ་ལ་སྲས་གཉིས་བྱུང་བའི་ཕྱི་མ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། འཁྲུངས་ལོ་ཇི་བཞིན་མ་རྙེད་རུང་དུས་རབས་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་འཚོ་གཞེས་སྐབས་དང་མཚུངས། དམ་པ་དེ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ཐུགས་དུལ་ཞིང་། ཡིད་གཞུངས་པ། མང་དུ་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ནོར་དང་ལྡན་ལ། ཁྱད་པར་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་འཚོ་བའི་མདོ་དང་། ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། རྒྱུད་བཞི་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སྦྱངས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན།
རྒྱས་པར་གཟིགས་་

རིག་འཛིན་ཆེན་པོ་ངག་དབང་འཇམ་དཔལ།

རིག་འཛིན་ཆེན་པོ་ངག་དབང་འཇམ་དཔལ་ནི། རྡོ་བྲག་རིག་འཛིན་ཆེན་པོའི་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་དང་། འཁྲུངས་ཡུལ་ལྷོ་ཁ་རོང་རྣམ་སྲས་གླིང་ཞེས་གྲགས།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཚེ་རིག་འཛིན་པ་ངག་དབང་སངས་རྒྱས་དཔལ་བཟང་།

ཚེ་རིག་འཛིན་པ་ངག་དབང་སངས་རྒྱས་དཔལ་བཟང་ངམ། ཝྰགིནྡྲ་ཤྲཱི་བྷདྲ་ནི་གྲ་ཕྱི་ཁུལ་གྱི་འོག་མིན་ཨོ་རྒྱན་སྨིན་གྲོལ་གླིང་གི་སྨན་པ་དང་།   སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོའི་དངོས་སློབ་ཐུ་བོ་ཞིག་ཡིན། སྔ་ཕྱིར་མི་རྗེ་སཱ་རའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་གསོ་དཔྱད་མན་ངག་ལག་ལེན་སྐོར་མ་ལུས་པ་གསན། རྗེས་སུ་ << མན་ངག་ལྷན་ཐབས། >> ཀྱི་ <<གསང་སྨན་གབ་ཚིག་ཞལ་ཤེས་སྦྱོར་ཚད་སོགས་མ་སྦས་ལྷུག་པར་བཤད་པ་བདུད་རྩིའི་གཏེར་བུམ་མཁའ་འགྲོའི་གཏད་རྒྱའི་རྒྱ་མདུད་བཀྲོལ་བའི་རིན་ཆེན་གསེར་གྱི་ལྡེ་མིག >> ཅེས་པ་ཕྱོགས་སྒྲིག་གནང་།  
  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཆགས་པ་ཆོས་འཕེལ།

 ཆགས་པ་ཆོས་འཕེལ་ནི་རྒྱལ་བ་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་སྐུ་ཚེའི་སྨད་ཙམ་ལ་གཙང་གི་ཕུན་ཚོགས་གླིང་བཀྲ་ཤིས་འཛོམས་ཞེས་པར་གྲོང་པ་རབ་བརྟན་གྱི་བུ་ཕ་མས་མིང་ལ་ནོར་བུ་རབ་བརྟན་ཞེས་བཏགས། ལོ་བཅུ་གསུམ་ཐོག་ཕུན་གླིང་དུ་ཆོས་ཞུགས་བྱས་ནས་སློབ་དཔོན་གྱིས་མིང་ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བཏགས།  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ།

སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་པ་ནི་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ཆུ་སྦྲུལ་( སྤྱི་ལོ 1653 ) ལོའི་བོད་ཟླ་བདུན་པར་ཡབ་ཨ་སུག་དང་། ཡུབ་བུ་འཁྲིད་རྒྱལ་མོ་གཉིས་ལ་ཉང་ཏིང་འཛིན་བཟང་པོའི་བྲན་དུ་གྱུར་པའི་ཡུལ། གྲོང་སྡེའི་སྟོད་སྨད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱི་མའི་ཆར། མར་པ་ལོ་ཙཱའི་བུ་ཆེན་བཞིའི་ནང་ཚན་མཚུར་སྟོན་དབང་གི་རྒྱལ་པོའི་རུས་ལས་ཆད་པ་ཡིན་ཞེས་དཔྱ་ཁྲལ་གྱིས་འཚོ་བའི་རིགས་སུ་འཁྲུངས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

རྣམ་གླིང་པཎ་ཆེན་དཀོན་ཅོག་ཆོས་གྲགས།

རྣམ་གླིང་པཎ་ཆེན་དཀོན་ཅོག་ཆོས་གྲགས་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་མེ་ཁྱི་(སྤྱི་ལོ 1646 )ལོར་འཁྲུངས། << ཕྱི་རྒྱུད་མེས་པོའི་ཞལ་ལུང་>> མཇུག (ཤོག་གྲངས་ ༢༢༠ ན་༡) ནང་རྣམ་སྲས་གླིང་པ་བྱ་རིགས། པཎ་ཆེན་དཀོན་ཅོག་ཆོས་གྲགས་ཞེས་འདུག་པས་འཁྲུངས་ཡུལ་ལྷོ་ཁ་རྣམ་སྲས་གླིང་ཡིན་ནམ་སྙམ། རྣམ་ཐར་དང་མཛད་འཕྲིན་སྐོར་གྱི་ཡིག་ཆ་མ་རྙེད། འོན་ཀྱང་རྣམ་གླིང་པཎ་ཆེན་དཀོན་ཅོག་ཆོས་གྲགས་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཞལ་བཞུགས་སྐབས་སུ་ཧ་ཅང་མཐོང་ཆེན་གནང་ཡུལ་གྱི་མཁས་དབང་གྲས་ཤིག་ཡིན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དར་མོ་སྨན་རམས་པ་བློ་བཟང་ཆོས་གྲགས།

དར་མོ་སྨན་རམས་པ་བློ་བཟང་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་འཁྲུངས་ཡུལ་ནི་ལྷོ་ཁ་ཡར་ཀླུངས་ཤར་ནུབ་མཐིལ་གསུམ་ལས། ཤར་གྱི་ཆ་ཤམ་པོ་གངས་ཀྱི་ཉེ་ལོགས་གཉན་པ་སའི་གྲོང་ཁྱེར་དར་མོ་ཞེས་པར་རྒྱལ་མོ་གཡུ་སྒྲ་སྙིང་པོའི་རིགས་སུ་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་ས་སྟག་སྤྱི་ལོ་ 1638 ལོར་བལྟམས། ཡབ་ཡུམ་གྱི་མཚན་དང་རྣམ་ཐར་ཞིབ་པ་མ་རྙེད། དང་པོའི་ཚེ་སྐྱིད་ཚལ་ཀླུ་སྦུག་གླིང་དུ་བཞུགས་ཤིང་། རྗེས་སུ་འབྲས་སྤུངས་ཕོ་བྲང་ནུབ་མར་གསོ་རིག་འགྲོ་ཕན་གླིང་གི་ཐོ་བཙུན་གྱི་གྲས་སུ་ཚུད།
རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཏེར་བདག་གླིང་པ།

གཏེར་བདག་གླིང་པའམ་རིག་འཛིན་འགྱུར་མེད་རྡོ་རྗེ་ཞེས་པ་ཡབ་གསང་བདག་འཕྲིན་ལས་ལྷུན་གྲུབ་དང་། ཡུམ་ལྷ་མཛེས་དབྱངས་ཅན་མཚོ་རྒྱལ་གཉིས་ལ་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་མེ་ཁྱི་ (སྤྱི་ལོ་ 1646 ) ལོ་ལ་གྲ་ནང་དར་རྒྱས་ཆོས་ལྡིང་དུ་ངོ་མཚར་བའི་རྟགས་རྟེན་བཟང་པོ་དང་བཅས་ཏེ་སྐུ་བལྟམས། ཆུང་དུས་ནས་རིས་མེད་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་མཁས་གྲུབ་དམ་པ་བཅུ་ཕྲག་ལྔ་ཙམ་གྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་གསང་སྔགས་ཕྱི་ནང་གི་སྨིན་བྱེད་ཀྱི་དབང་དང་། གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ལུང་། མན་ངག་ཟབ་ཁྲིད། གཞན་ཡང་སྐུའི་ཞང་པོ་མཁས་དབང་ལྡུམ་པོ་དོན་གྲུབ་དབང་རྒྱལ་ས་ནས་རིག་གནས་སྐོར་སོགས་གསན་ རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཉི་ཐང་སྨན་མཁྱེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ།

ཉི་ཐང་སྨན་མཁྱེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་པ་ནི། རྒྱལ་བ་ལྔ་པའི་དུས་སྐབས་སུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཞིང་། རྣམ་ཐར་དང་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་འདི་ཡིན་མ་མཇལ་ཀྱང་། སྡེ་སྲིད་ཁོག་འབུགས་(ཤོག་གྲངས་ ༡༨༥ ན་༤)ནང་འབྲས་སྤུངས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ནུབ་མར་ཐོག་མར་ཉི་ཐང་དྲུང་ཆེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་སློབ་དཔོན་དང་། རྗེས་སུ་བྱང་ངོས་ནས་ཀྱིས་དོ་དམ་བྱས་ཏེ་གསོ་རིག་འགྲོ་ཕན་གླིང་དང་། གཞིས་ཀ་བསམ་གྲུབ་རྩེར་ཚ་རོང་པས་དོ་དམ་བྱས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

རྒྱལ་བ་ལྔ་པ་ཆེན་པོ།

  རྒྱལ་བ་ལྔ་པ་ཆེན་པོ་རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་མེ་སྦྲུལ་ལོ་ཧོར་ཟླ་དགུ་པའི་ཚེས་ཉི་ཤུ་གསུམ་ལ་ (སྤྱི་ལོ་ 1617) ཡབ་ཧོར་བདུད་འདུལ་རབ་བརྟན་དང་། ཡུམ་ཁྲ་ལྕམ་ཀུན་དགའ་ལྷ་མཛེས་ཀྱི་སྲས་སུ་འཕྱོངས་རྒྱས་འཕྱིང་བར་སྟག་རྩེ་ཞེས་པར་འཁྲུངས། པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དང་། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་སྐུ་ཚབ་ཚ་བ་དཀའ་བཅུ་སོགས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་སྐུ་སྐྱེའི་ངོས་འཛིན་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བྱང་ངོས་ནང་སོ་དར་རྒྱས།

བྱང་ངོས་ནང་སོ་དར་རྒྱས་ཞེས་པའི་འཁྲུངས་ཡུལ་དང་། རྣམ་ཐར་སོགས་ཞིབ་ཕྲ་མ་རྙེད་ཀྱང་ཕྱི་རྒྱུད་མཇུག་ཏུ། དཔལ་ལྡན་ཟུར་མཁར་བ་དང་། བྱར་པོ་པཎ་ཆེན་སོགས་མཁས་པ་དུ་མའི་ལེགས་བཤད་ཀྱི་རྒྱུན་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་ཡོལ་གོར་ཡོངས་སུ་འཁྱིལ་བའི་དྲང་སྲོང་བསྟན་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་བརྒྱུད་འཛིན་པ་དཔོན་ཚང་ནང་སོ་དར་རྒྱས་ཞེས་གསལ་བས་གནང་བ་རིགས་ཀྱི་སྨན་པའི་བརྒྱུད་པ་དྲི་མ་མེད་པ་དང་། ཕྱག་ལེན་གཙོ་བོ་ཟུར་ལུགས་ཡིན་པར་གྲགས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

འཚོ་བྱེད་བློ་གྲོས་བརྟན་པའམ་རིན་སྡིངས་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ།

སྐྱིད་ཤོད་ན་འོ་འཚོ་བྱེད་བློ་གྲོས་བརྟན་པའམ། སེམས་དཔའ་ཆིན་པོ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ། མཚན་གཞན་ལ་རིན་སྡིངས་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ཞུ་བ་འདི་ཉིད་ཟུར་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་མཁས་དབང་བྱར་པོ་པཎ་ཆེན་གྱི་དངོས་སློབ་མང་ཐོས་ཟླ་བའི་དབང་པོའི་དྲུང་ནས་གསོ་དཔྱད་གསན་ཅིང་། རྗེས་སུ་སྐྱིད་ཤོད་པའི་བླ་སྨན་མཛད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ལམ་རིམ་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་ནས་རིན་ལྡིངས་སུ་བཞུགས་པས་རིན་སྡིངས་སེམས་དཔར་གྲགས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བོད་མཁས་པ་མི་ཕམ་དགེ་ལེགས་རྣམ་རྒྱལ།

བོད་མཁས་པ་མི་ཕམ་དགེ་ལེགས་རྣམ་རྒྱལ་ནི།  རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་ས་རྟ་སྤྱི་ལོ་ 1618 ལོར་འཁྲུངས་ཤིང་། ཡབ་ཡུམ་དང་ཆོ་འབྲང་གང་ཡིན་སོགས་ཀྱི་དཔྱད་གཞི་མ་རྙེད་རུང་། སྨན་དཔྱད་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཟུར་ལུགས་དང་། འབྲུག་པ་པདྨ་དཀར་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པར་མ་ཟད། བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་བསྐྱངས་ནས་བཞུགས་མཁན་ཞིག་རེད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བདེ་ཆོས་སྨན་པ་རཏྣའི་མིང་ཅན།

བདེ་ཆོས་སྨན་པ་རཏྣའི་མིང་ཅན་ཞེས་པའི་འཁྲུངས་ཡུལ་དང་། རིགས་རུས་ཆོ་འབྲང་། བཙས་པའི་དུས་ཚོད་བཅས་འདི་ཡིན་གསལ་པོ་མེད་ཀྱང་། ཁོང་གིས་བརྩམས་པའི་《གསོ་བ་རིག་པའི་ཁོག་འབུགས་ལེགས་བསྡུས།》 ཞིག་དང་། 《རྩ་བ་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་འབྲུ་སྣོན་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པ།》ཞེས་པར་བལྟ་དུས་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་རྒྱུད་པ་ནི་བོད་ཀྱི་མཁས་དབང་གོང་མ་སྤྱི་དང་། སྒོས་སུ་འབྲུག་པ་པདྨ་དཀར་པོ་དང་། གོང་སྨན་དཀོན་མཆོག་བདེ་ལེགས་གཉིས་ཀྱི་གསུང་རྒྱུན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལྷུན་སྡིངས་རྣམ་རྒྱལ་རྡོ་རྗེ།

ལྷུན་སྡིངས་རྣམ་རྒྱལ་རྡོ་རྗེའི་ཡབ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ལྷུན་སྡིངས་བདུད་རྩི་འགྱུར་མེད་ཅེས་པ་དེ་ཡིན། རྣམ་རྒྱལ་རྡོ་རྗེ་ཤེས་བྱ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་འཆི་གསོས་ཀྱི་གཞུང་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་ཐུགས་ལ་བྱང་ཞིང་། འགྲེལ་པ་མན་ངག་དང་བཅས་པར་གཞིགས་པ་ཆུག་པས་ཡབ་བདུད་རྩི་འགྱུར་མེད་སོགས་མཁས་ནས་མཁས་སུ་བརྒྱུད་པའི་ཆིག་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་པ་ཉམས་སུ་ལོངས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལྷུན་སྡིངས་བདུད་རྩི་འགྱུར་མེད།

ལྷུན་སྡིངས་བདུད་རྩི་འགྱུར་མེད་ཅེས་པའི་ཡབ་ནི་གཉའ་རིགས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུད་རིམ་པར་བྱོན་པའི་ནང་གི་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ་ཞེས་པ་སྙན་བརྒྱུད་ཞལ་ཤེས་མན་ངག་གི་བདག་པོ་དེ་ཡིན།   ཡབ་ཀྱི་སྐུ་དྲིན་ལས་བདུད་རྩི་འགྱུར་མེད་གསོ་བ་རིག་པར་མཆོག་ཏུ་མཁས་པས་ཇོ་ནང་སྤྲུལ་སྐུ་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོའི་(1)བླ་སྨན་དང་།  རྒྱུད་བཞི་རྟག་བརྟན་པར་མ་ཞེས་པ་པར་དུ་བརྐོ་བའི་དོ་དམ་དང་ཞུས་ཆེན་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལེགས་གྲུབ་དཔལ།

ལེགས་གྲུབ་དཔལ་ནི།  ཐོག་མའི་རིགས་རུས་ལ་སོགས་པ་བོད་སྨན་མཁས་པ་མི་དགུའི་ནང་ནས་གཉའ་པ་ཆོས་བཟང་གི་གདུང་རྒྱུད་དུ་འཁྲུངས་པ་ཞིག་དང་།  རིགས་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་རྒྱལ་གྲགས་པ་བཟང་པོའི་གསོ་རིག་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བུ་ཆེན་གནང་རིགས་རྗེས་སྦྱངས་ཀྱི་སྨན་པ་ལྷུན་སྡིངས་ལེགས་གྲུབ་དཔལ་བ་ཞེས་པ་འདི་ཉིད་ཡིན།  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཏེར་སྟོན་ལས་འཕྲོ་གླིང་པ།

 གཏེར་སྟོན་ལས་འཕྲོ་གླིང་པའམ་འཇའ་ཚོན་སྙིང་པོ།  སྔགས་འཆང་ཧཱུཾ་ནག་མེ་འབར་ཞེས་སྐུ་གཅིག་ལ་མཚན་གསུམ་དུ་གྲགས་པའི་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་འདི་ནི། 《ཐང་ཡིག》ལས།  རྒྱ་གར་གྷ་ན་རུ་དང་བི་ན་སའི། །པཎྜིཏ་ནི་གཉིས་གསུམ་བོད་དུ་འབྱུང་། །ལྷ་སའི་ཇོ་ཤཱཀྱ་འདི་ལ་མཆོད་པ་བྱེད། །ལྷོ་ཀོང་བྱང་ཀོང་སྦས་པའི་གཏེར་ཁ་འདི། །མི་བཞག་འདོན་པའི་རྟགས་དེ་བསྟན་ནས་འབྱུང་། །ཨོ་རྒྱན་ལས་འཕྲོ་གླིང་པ་ཞེས་བྱ་འབྱུང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མངའ་རིས་འཚོ་བྱེད་ཆོས་སྐྱོང་དཔལ་བཟང་།

    མངའ་རིས་འཚོ་བྱེད་ཆོས་སྐྱོང་དཔལ་བཟང་ནི་རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ས་ཕག་(སྤྱི་ལོ་1479)ལོ་ལ་འཁྲུངས། ཡབ་ཡུམ་གྱི་མཚན་སོགས་འཁོད་པའི་རྣམ་ཐར་མ་མཐོང་། འོན་ཀྱང་ནོར་བུ་གླིང་ཁའི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ཆོས་སྐྱོང་དཔལ་བཟང་གིས་མཛད་པའི་《གསོ་བ་རིག་པའི་ཆོས་འབྱུང་བདུད་རྩིའི་ཆུ་རྒྱུན་》ཞེས་བྱ་བ་བྲིས་མ་ཞིག་མཇལ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དབོན་པོ་ནམ་མཁའ་བདེ་ལེགས།

དབོན་པོ་ནམ་མཁའ་བདེ་ལེགས་ནི།  ཚ་རོང་ཆོས་རྗེ་དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དབོན་པོ་ཡིན་ཞིང་།  དེས《རྒྱུད་བཞིའི་སྤྱི་དོན་ལེགས་བཤད་སྣང་བ་》ཞེས་པ་དང་། 《རྕ་མདོའི་ས་བཅད་བསྡུས་དོན།》 《ཕྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ནད་དང་གཉེན་པོ་གསོ་ཐབས་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བསྡུ།》མན་ངག་ཐོར་བུ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྐོར། 《བདུད་རྩི་ཕྲེང་བ།》 《གཅོང་སྡེ་བཞིའི་ངོས་འཛིན་མཛུབ་ཚུགས་མ་》དང་། དེའི་བཅོས་ཐབས་《རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་》ལ་སོགས་པ་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཚ་རོང་དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་མཚན།

གཙང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྨན་པ་ཚ་རོང་དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་མཚན་ནི། ཆོས་གྲྭ་ཆེན་པོ་དཔལ་ས་སྐྱའི་ཉེ་འདབས།  ཤབ་སྟོད་ཚ་མོ་སྟག་གདོང་གི་ཤར་གླིང་།  ལྷ་སྤུངས་སྨན་རྒྱལ་མོའི་གཡས་འདབས་ཚ་རོང་མདོ་སྤེ་ཞེས་བགྱི་བར།  ཡབ་སྟོད་སྟོན་གྱི་བརྒྱུད་པ་དཔལ་ལྡན་སྐྱིད་དང་ཁུ་བོ་དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་མཚན་ལ་ཡུམ་ཆོས་སྐྱོང་འཛོམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་རུས་ཆོ་འབྲང་ལས་རབ་བྱུང་དགུ་པའི་ཤིང་ལུག་ (སྤྱི་ལོ་1535) ལོའི་ཟླ་བ་བརྒྱད་པར་སྐུ་བལྟམས།  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྦུར་ཚོ་བ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ།

  སྦུར་ཚོ་བ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ནི། བྱང་ཕྱོགས་ཁ་བ་ཅན་གྱི་ལྗོངས། དབུས་གཙང་རུ་བཞིའི་རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་པོ་ལས། ཡུལ་མིང་ཤབ་སྟོད་སྐྱིད་པའི་ལྗོངས། ཆོས་གྲྭ་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱའི་ཉེ་འདབས། ཕུ་གསུམ་སྦུར་ཚོ་ཞེས་པར་སྨན་པའི་དགེ་བཤེས་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བྱོན་ཞིང་མཁས་པའི་གདུང་འཛིན་ཡབ་རྡོ་རྗེའི་མཚན་ཅན་དང་། ཡུམ་མཚོ་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་དགུ་པའི་མེ་བྱི་(སྤྱི་ལོ་1516)ལོར་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་10 ལ་འཁྲུངས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གོང་སྨན་དཀོན་མཆོག་འཕན་དར།

གོང་སྨན་དཀོན་མཆོག་འཕན་དར་ནི། རབ་བྱུང་དགུ་བའི་ལྕགས་ལུག་(སྤྱི་ལོ་1511)ལོ་བོད་ཟླ་དང་པོའི་ཚེས་བཅུ་བདུན་ཉིན་འཕགས་ཡུལ་རྒྱ་གར་ལ་ཁད་ཀྱིས་ཉེ་བ། དཔལ་ལ་སྟོད་རྒྱལ་གྱི་ཤྲིའི་སྟོད། ཆུ་རུག་མང་ཁྱུང་ཞེས་པའི་ཡུལ་ལྗོངས་སུ། ཡབ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དང་། ཡུམ་ཇོ་བཙུན་ཆོས་སྐྱོང་བཟང་མོ་ཞེས་པའི་རིགས་སྲས་སུ་སྐུ་བལྟམས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གོང་སྨན་དཀོན་ཅོག་བདེ་ལེགས།

གོང་སྨན་དཀོན་ཅོག་བདེ་ལེགས་ནི། 《བྲང་ཏི་པོད་དམར།》དུ་གྲགས་པ་ལས། བྲང་ཏི་ཆོས་རྒྱལ་བཀྲ་ཤིས་ངས། །ས་སྐྱའི་ཉིས་ཐོག་སྨན་གྲོང་དུ། །སྣོད་ལྡན་དཀོན་ཅོག་བདེ་ལེགས་ལ། །ཞེས་བྱུང་པར་བྲང་ཏི་ཆོས་རྒྱལ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ནས་མཁས་པའི་གོ་སར་སླེབས་ཏེ། གོང་སྨན་པར་གྲགས་པའི་ལུགས་ལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྐ་བ་ཤཱཀྱ་དབང་ཕྱུག

སྐ་བ་ཤཱཀྱ་དབང་ཕྱུག་གམ་འཚོ་སྨད་མཁན་ཆེན་དུ་གྲགས་པ་ནི། ལོ་ཙཱ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་ལྔའི་ནང་ཚན་སྐྱེས་མཆོག་སྐ་བ་དཔལ་བརྩེགས་སོགས་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པ་བརྙེས་པའི་དབང་ཕྱུག་དང་། བོད་རྒྱལ་པོའི་མདུན་ན་འདོན་སོགས་དཔའ་མཛངས་བརྟུལ་ཕོད་རིམ་པར་བྱོན་པའི་ནང་ནས། སྐ་བའི་བརྒྱུད་པ་སྟོད་ལུང་གླང་གྲོང་དུ་སྐུ་བལྟམས་ཤིང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཟུར་མཁར་བློ་གྲོས་རྒྱལ་པོ།

ཟུར་མཁར་བློ་གྲོས་རྒྱལ་པོ་ཞེས་པ་ནི། གོང་དུ་བརྗོད་པ་ལྟར་ཟུར་མཁར་བའི་རིགས་སུ་རབ་བྱུང་དགུ་པའི་ས་སྦྲུལ་(སྤྱི་ལོ་1509) ལོ་ལ་འཁྲུངས། ཐོག་མའི་མཚན་ལ་ཚེ་བརྟན་རྒྱལ་དང་། རྗེ་ཀརྨ་འཕྲིན་ལས་(1) པས་གཙུག་ཕུད་བཞེས་ཏེ་མཚན་ལ་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་རྣམ་རྒྱལ། ཀརྨ་པ་བརྒྱད་པ་མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེས་ལེགས་བཤད་འཚོལ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བྱར་པོ་པཎ་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ།

བྱར་པོ་པཎ་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་ནི། བཀའ་བརྒྱུད་པའི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་པ། དྭགས་པོ་སྨན་སྒོམ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སློབ་མ་དྲང་སྲོང་དོན་གྲུབ་དར་ཞེས་སྔ་འགྱུར་གྱི་གཏེར་ཡང་བཏོན་པ་དེའི་མི་རབས་གསུམ་པ་ཀརྨ་པ་ཆོས་གྲགས་རྒྱ་མཚོའི་(1)བླ་སྨན་དང་། སྨན་གྱི་སློབ་དཔོན་གྱི་བསྐོ་འཇའ་གནང་སྟེ་འཆད་ཉན་ཚུགས་(2)པའི་འཚོ་བྱེད་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་པ་དེའི་རིགས་སྲས་ཡིན་ཞིང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྐྱེམ་པ་ཚེ་དབང་།

སྐྱེམ་པ་ཚེ་དབང་ཞེས་པ་ནི། ཟུར་ལུགས་སྨྲ་བའི་གཙུག་རྒྱན་ཨ་བོ་ཆོས་རྗེའི་དངོས་སློབ་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་སྐྱེམ་པ་ཚེ་འབུམ་རྡོ་རྗེའི་སློབ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡབ་ཡུམ་གྱི་མཚན་དང་འཁྲུངས་ལོ་སོགས་མ་རྙེད་ཀྱང་མཆོག་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པའི་བཤད་རྒྱུད་འགྲེལ་པའི་མཇུག་བྱང་ལྟར་བྱས་ན་རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ས་ཕག་(སྤྱི་ལོ་1479) ལོར་བརྩམས་ཞེས་འཁོད་འདུག་པས་རགས་རྩིས་བྱས་ན་དུས་རབས་བཅོ་ལྔའི་ནང་རེད་འདུག རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཕྲག་དབོན་བསོད་ནམས་བཀྲ་ཤིས།

ཕྲག་དབོན་བསོད་ནམས་བཀྲ་ཤིས་ཞེས་པའི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས་ཙམ་ཞིག མཚོ་སྨད་མཁན་ཆེན་གྱིས་མཛད་པའི་《ཁོག་འབུགས་ལེགས་བཤད་དངུལ་དཀར་མེ་ལོང་།》མཇུག་ཏུ་འཁོད་གསལ།   དེ་ཡི་ཐུགས་སྲས་དམ་པ་ཕྲག་དབོན་པས།  ཕྱི་རྒྱུད་པར་བཞེངས་བཤད་ཉན་རྒྱུན་གྱིས་ནི།  གངས་ཅན་གནས་འདིར་གསོ་རིག་བསྟན་པ་ཡི། ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཟུར་མཁར་མཉམ་ཉིད་རྡོ་རྗེ།

ཟུར་མཁར་མཉམ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་ནི། མཚན་གཞན་ལ་འཚོ་བྱེད་གྲུབ་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་རིན་ཆེན། གཡུ་ཐོག་འབངས། དཔའ་བོས་བསྐྱངས། ཀུན་ལ་བྱམས་པའི་བློ་གྲོས། ལྷུན་གྲུབ་རྒྱལ་མཚན། དྷརྨ་སྭམི་སྟེ་ཨ་བོ་ཆོས་རྗེ་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་དེ་ནི། དྭགས་པོ་ལ་ཐོག་ཟུར་མཁར་དུ་གྱེར་དཀར་གྱི་སྨན་པའི་རིགས་ཡིན་པ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དཔོན་ཆེན་བསོད་ནམ་རིན་ཆེན།

དཔོན་ཆེན་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན་ནམ། མཚན་གཞན་དཔོན་ཁམས་པར་གྲགས་པ་ནི། ཟུར་མཁར་བའི་ཐོག་མའི་སྐུ་བརྒྱུད་ཡིན། དེ་ཡང་《ཟུར་མཁར་མཉམ་ཉིད་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་འགོག་པ་མེད་པའི་ཡི་གེའི་གཏམ་ཆེན་པོ།》ཞེས་པ་ལས། གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་ཡུལ་འདིར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལྷ་ལས་བབས་པའི་གདུང་འཛིན་པ་མང་ཞིག་བྱུང་བའི་ནང་ནས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དཔའ་བོ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བ།

དཔའ་བོ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བ་ནི། རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ཤིང་བྱི་སྤྱི་ལོ་༡༥༠༤ ལོ་ལ་འཁྲུངས། མཚུར་ཕུ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་མཁན་དང་། རིག་གནས་ཀུན་ལ་མཁྱེན་པ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པས་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་སུ་སྙན་གྲགས་ཤིན་ཏུ་ ཆེ། བརྩམས་ཆོས་སྐོར་《ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་》ཞེས་པ་དང་། སྨན་རྩིས་སྐོར་ལ། 《སྨན་དཔྱད་ཟིན་བྲིས་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་དང་།》 《རྡོ་ཞུན་གསལ་སྒྲོན།》 《རྩིས་གཞུང་རིན་ཆེན་གཏེར་མཛོད་》སོགས་ཡོད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྟག་ཚང་ལོ་ཙཱ་བ་ཤེས་རབ་རིན་ཆེན།

སྟག་ཚང་ལོ་ཙཱ་བ་ཤེས་རབ་རིན་ཆེན་(1)ནི། རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཤིང་བྱ་སྤྱི་ལོ་༡༤༠༥ ལོར་འཁྲུངས། རྣམ་ཐར་ཞིབ་པ་མ་མཇལ། མཁས་མཆོག་འདི་ཉིད་མཁྱེན་པ་ཕ་མཐར་རྒྱས་ཞིང་ཀུན་གྱིས་ཚད་མར་འཛིན་པས་དུ་ཀུ་ལའི་གོས་བཟང་། དུམ་བུ་གསུམ་པར། རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་འཁྲུལ་པའི་དྲི་མ་ཙམ་ཡང་སྤངས་པ་སྟག་ཚང་ལོ་ཙཱ་བ་ཞེས་ཚད་མཐོའི་གདེང་འཇོག་གནང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཏེར་སྟོན་རཏྣ་གླིང་པ།

གཏེར་སྟོན་རཏྣ་གླིང་པ་ནི། ལྷོ་བྲག་གྲུ་ཤུལ་དུ་ཡབ་ཕྱུག་པོ་མདོ་སྡེ་དར་ཞེས་པ་དང་། ཡུམ་སྲི་ཐར་སྨན་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཆུ་ལུག་སྤྱི་ལོ་༡༤༠༣ ལོའི་སྟོན་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ཉིན་སྐུ་འཁྲུངས། འབྲི་ཀློག་ཚེགས་མེད་དུ་མཁྱེན། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ཙམ་ནས་དག་པའི་སྣང་བ་འགའ་ཞིག་ཤར། སྔོན་སྦྱངས་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་པའི་གནས་རྣམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་གསན་པའང་རྒྱ་ཆེར་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

འབྲོང་རྩེ་ལྷ་བཙུན་རིན་ཆེན་རྒྱ་མཚོ།

འབྲོང་རྩེ་ལྷ་བཙུན་རིན་ཆེན་རྒྱ་མཚོའམ་བློ་གྲོས་དཔལ་བཟང་ནི། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་གདུང་བརྒྱུད་ཡིན་ཅིང་། འཁྲུངས་ཡུལ་གཙང་གི་འབྲོང་རྩེ་ཞེས་པ་ནས་ཡིན་སྟབས་འབྲོང་རྩེ་ལྷ་སྲས་ཞུ་སྲོལ་འདུག ཡབ་ཡུམ་ཆོ་འབྲང་དང་། བཙས་པའི་དུས་ཚོད་སྐོར་ནམ་ཙམ་ཡིན་མི་ཤེས་ཀྱང་འབྲོང་རྩེ་བེ་བུམ་གྱི་སྐད་བཅོས་སྐབས་སུ་གདམས་པའི་བརྒྱུད་པ་གསུངས་སྐབས་ཐོག་མར་གུ་རུ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན།

བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་ནི། ཡབ་ལྷ་བཙུན་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་བཟང་ཞེས་པས་སྐུ་ཚེའི་སྟོད་དུ་བསྐྲུན་པའི་སྲས་ཡིན་ཅིང་། ཆུང་ངུ་ནས་ཡབ་ཀྱི་ཞབས་པད་ཡུན་དུ་བསྟེན་ཏེ་གསོ་བ་རིག་པར་སྦྱངས་བརྩོན་གནང་བས་གཞུང་མན་ངག་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞིའི་བཀའ་གཏེར་ཆུ་བོ་གཉིས་འདྲེས་ཀྱི་གདམས་ངག་ཞལ་ཤེས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལྷ་བཙུན་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་བཟང་།

ལྷ་བཙུན་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་བཟང་ནི། མིའི་ཉི་མ་མཐོང་བ་དོན་ལྡན་གྱི་རིགས་སྲས་ཡིན་ལ། སྐུ་ཆུང་དུས་མེས་པོ་བསོད་ནམས་རྡོ་རྗེས་གཅེས་པར་བསྐྱངས་ཤིང་། ཡི་གེ་འདྲི་ཀློག་གིས་མཚོན་པའི་ཐོས་བསམ་རྒྱ་ཆེར་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མིའི་ཉི་མ་མཐོང་བ་དོན་ལྡན།

མིའི་ཉི་མ་མཐོང་བ་དོན་ལྡན་ནམ་བྱམས་པ་དཀོན་ཅོག་རིན་ཆེན་ནི། གནམ་ལྷ་བབས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མགོ་ནག་མིའི་རྗེ་འཕྲུལ་གྱི་ལྷ་བཙན་པོ་མེས་དབོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་གདུང་བརྒྱུད་དྲི་མ་མེད་པ་བསོད་ནམས་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྲས་སུ་བལྟམས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བྱང་པ་རྣམ་རྒྱལ་གྲགས་བཟང་།

བྱང་པ་རྣམ་རྒྱལ་གྲགས་བཟང་ཞེས་པ་ནི། མི་ཉག་སེའུ་རྒྱལ་པོ་ནས་བརྩིས་པའི་གདུང་རབས་བདུན་པ། གོང་མ་སེ་ཆེན་རྒྱལ་པོས་རིན་པོ་ཆེའི་ཐམ་ཀ་དང་། སི་ཏུའི་ལས་ཀ་གནང་བས་མངོན་པར་མཐོ་བ། གུའི་གུང་ཆོས་གྲགས་དཔལ་བཟང་དང་། ཡུམ་སི་ཏུ་ཆོས་རིན་པའི་སྲས་མོ་འབུམ་སྐྱོང་རྒྱལ་མོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཤིང་ཕག་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༩༥ ལོ་ལ་ངམ་རིང་ཞེས་པར་འཁྲུངས། སྐུ་ཆུང་དུས་མཚན་ལ་རྒྱ་རུག་དར་མ་རིག་འཛིན་ཞེས་གསོལ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

རྒྱལ་བ་ཙོང་ཁ་པ།

ཙོང་ཁ་པ་ནི་མདོ་ཁམས་སྟོད་སྨད་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་མདོ་སྨད་ཀྱི་ས་ཆ་རྨ་ཆེན་སྤོམ་རའི་གངས་ རི་ལས་འབབ་པའི་རྨ་ཆུའི་བྱང་རྒྱུད་ཙོང་ཁ་ཞེས་པའི་ཡུལ་གྲུར་ཡབ་ད་ར་ཁ་ཆེ་ཀླུ་འབུམ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཡུམ་ཤིང་བཟའ་ཨ་ཆོས་ཞེས་པ་གཉིས་ལ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་མེ་བྱ་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༥༧ ལོ་ལ་སྐུ་འཁྲུངས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བོ་དོང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ།

བོ་དོང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ཞེས་པ་ནི། རབ་བྱུང་ཤིང་ཡོས་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༧༥ ལོ་ཡང་ན། མེ་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༢༦ ལོ་ལ་ལ་སྟོད་ལྷོ་ཤྲཱི་པར་པ་ཏ་དཔལ་གྱི་རིའི་བྱང་ངོས་ཀྱི་འབྲོག་སྡེ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བདུན་ལ་དགོན་པར་རང་གི་ཞང་པོ་ལོ་ཆེན་གྲགས་པའི་དྲུང་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ ནས་མཚན་ལ་སངས་རྒྱས་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་གསོལ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བྲང་ཏི་དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་མཚན།

བྲང་ཏི་དཔལ་ལྡན་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་པ་ནི། བྲང་ཏི་དཔལ་ལྡན་འཚོ་བྱེད་ཀྱི་སྐུ་ཚ་ཡིན་ཞིང་། དེས་རྩ་རྒྱུད་ལེའུ་དང་པོའི་འགྲེལ་པ་དང་། ཡབ་མེས་གོང་མ་ན་རིམ་དང་། ཁྱད་པར་དཔལ་ལྡན་འཚོ་བྱེད་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་《དཀར་པོ་དྲུག་སྦྱོར་》སོགས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བུ་རྣམ་རྒྱལ་བཟང་པོའི་དོན་དུ་བསྡུས་ཏེ། 《མན་ངག་གསེར་བྲེ》 ཞེས་པ་བསྡེབས་སྒྲིག་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བྲང་ཏི་དཔལ་ལྡན་འཚོ་བྱེད།

བྲང་ཏི་དཔལ་ལྡན་འཚོ་བྱེད་ཅེས་པ་ནི། བྲང་ཏི་རྒྱལ་བ་བཟང་པོའི་གཅུང་པོ་ཡིན་པས་གཞོན་ནུའི་དུས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་དཔལ་ལྡན་འཚོ་བྱེད་དུ་གྲགས། དེས་རང་ཉིད་ཀྱི་གཅེན་པོ་དང་། ཕག་སྟོན་ཤཱཀྱ་མགོན་པོ་ཡུན་རིང་དུ་གུས་པས་བསྟེན་ནས་རྒྱུད་བཞི་ཆ་ལག་འགྲེལ་ཏིག་ཕྱག་ལེན་དང་བཅས་པའི་ཚིག་དོན་རྫོགས་པར་ཞུས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བྲང་ཏི་རྒྱལ་བ་བཟང་པོ།

བྲང་ཏི་རྒྱལ་བ་བཟང་པོ་ནི། བྲང་ཏི་འཇམ་དཔལ་བཟང་པོའི་སྲས་བགྲེས་པ་ཡིན་པས་མཚན་གཞན་ལ་བྲང་ཏི་ཤིང་རྐང་ཡང་ཞུ། འཁྲུངས་ལོ་མི་ཤེས་ཀྱང་། རང་གི་ཡབ་དང་བི་ཇི་དཔལ་མགོན་སོགས་བསྟེན་ནས་གཞུང་མན་ངག་ཕྱག་ལེན་རྣམས་ཐུགས་སུ་ཆུད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བྲང་ཏི་འཇམ་དཔལ་བཟང་པོ།

བྲང་ཏི་འཇམ་དཔལ་བཟང་པོ་ཞེས་པའི་གདུང་བརྒྱུད་ནི། རྒྱལ་མཉེས་མཁར་ཕུག་ནས་བཟུང་བརྒྱུད་པ་བར་མ་ཆད་པར་བྱུང་བའི་ནང་ནས་ཡབ་བྲང་ཏི་ བསོད་ནམས་འབུམ་གྱི་སྲས་ཡིན་ཅིང་། འཁྲུངས་ལོ་གསལ་བ་མ་མཐོང་ཡང་སྡེ་སྲིད་ཁོག་འབུགས་ནང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གྲུབ་ཐོབ་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོ།

རྗེ་ལྕགས་ཟམ་པའམ་གྲུབ་ཐོབ་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོ་ཞེས་པནི། གཙང་ལྷ་རྩེ་ཁུལ་དུ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ལྕགས་གླང་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༦༡ ལོ་ལ་སྐུ་བལྟམས། སྐུ་ན་སོན་ནས་བླ་མ་ཉི་མ་སེངྒེ་ཞེས་པའི་དྲུང་དུ་རབ་བྱུང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས་ནས་མཚན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བཟང་པོ་ཞེས་གསོལ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལྷ་རྗེ་དགེ་བ་འབུམ།

ལྷ་རྗེ་དགེ་བ་འབུམ་ནི། གུང་ཐང་བླ་མ་ཞང་(1)གི་སློབ་མ་ཡིན་ལ། སྨན་པ་མཁས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། ཁོག་འབུགས་དྲང་སྲོང་དགྱེས་པའི་དགའ་སྟོན་ཤོག་གྲངས་༡༥༣་ན་༦ ནང་ལྷ་རྗེ་དགེ་འབུམ་སྨན་ཆོས་ཟུང་འབྲེལ་དར། ཞེས་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སྨན་གྱི་ཕྱག་ལེན་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་གནང་སྟབས་འགྲོ་དོན་རྒྱ་ཆེར་བྱུང་བར་གྲགས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གྲུབ་ཆེན་ཨོ་རྒྱན་པ།

གྲུབ་ཆེན་ཨུ་རྒྱན་པ་དེའི་གདུང་བརྒྱུད་ནི། མདོ་སྨད་དབྱར་མོ་ཐང་དུ་རྒྱུས་བྱང་ཆུབ་གཞོན་ནུ་བྱ་བ་སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱི་དངོས་སློབ་དང་། རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་མཆོད་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཞིག་བྱུང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ།

བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་ནི། རབ་བྱུང་ལྔ་པའི་ལྕགས་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༢༩༠ ལོ་ཤབ་སྨད་སྒོམ་གནས་ཞེས་པར་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བདུན་ལ་ཁྲོ་ཕུ་རིན་པོ་ཆེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་སེངྒེའི་དྲུང་དུ་སེམས་བསྐྱེད་དང་། བརྒྱད་པ་ལ་སྨིན་བྱེད་ཀྱི་དབང་ཟབ་མོ་ནོད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྐལ་ལྡན་བྱིས་པ།

སྐལ་ལྡན་བྱིས་པ་ནི། རབ་བྱུང་བཞི་པའི་ནང་མངའ་རིས་ཀྱི་ཡུལ་གུ་གེ་འདམ་གྲོགས་ཞེས་པར། བྱིས་པ་མང་པོས་བྱེ་མའི་སྦོ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྲུས་པས་རྡོའི་སྒྲོམ་གྲུབ་འགེབས་དང་བཅས་པ་ཞིག་བྱུང་བ་ཁ་ཕྱེ་པའི་ནང་ནས་སེམས་ཅན་རིགས་མི་གཅིག་པ་མང་པོ་ཞིག་ཤིག་ཤིག་བྱུང་བ་དང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བྱར་རོང་ཨེ་ཡི་སྨན་པ།

བྱར་རོང་ཨེ་ཡི་སྨན་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ས་ཡི་ཡ་སོ་ཇིང་གིར་མ་སོ་བཅད། །བྲོས་འཐོར་མང་ཞིང་ཡུལ་སྟོང་རྒུད་པ་འབྱུང་། །ལྷོ་བོད་མཚམས་སུ་སྦས་པའི་གཏེར་ཁ་འདི། །མི་བཞག་འདོན་པའི་རྟགས་དེ་བསྟན་ནས་འབྱུང་།། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཏེར་སྟོན་གུ་རུ་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག

གཏེར་སྟོན་གུ་རུ་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ནི། ཇི་སྐད་དུ། སྣ་ཐག་སས་བྱས་ཧོར་དམག་བོད་དུ་འོང་། །ངན་སོང་ཟེར་ཡང་དེ་འདྲའི་སྡུག་བསྔལ་མེད། །མི་ལ་སྲིད་བཅད་སྲིད་སྲུང་མང་དུ་ཡོད། །སེམས་ཅན་ས་འོག་ནོན་པའི་དུས་ཙམ་ན། །གནམ་སྐས་མཁར་ཆུར་སྦས་པའི་གཏེར་ཁ་འདི། །མི་བཞག་འདོན་པའི་རྟགས་དེ་བསྟན་ནས་འབྱུང་། །གཏེར་སྟོན་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་འབྱུང་།། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཏེར་སྟོན་ར་མོ་ཤེལ་སྨན།

གཏེར་སྟོན་ར་མོ་ཤེལ་སྨན་ཞེས་པ་ནི་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པ་དང་ཧོར་རྒྱལ་ཡོན་མཆོད་ཐོག་མར་འབྲེལ་བའི་དུས་ལྷོ་ཁ་ཡར་སྟོད་ར་མོ་སྨན་ཆུ་ཞེས་པའི་ས་ཆར་འཁྲུངས་ཤིང་། གཏེར་སྟོན་འདིས་སྨན་ཆུའི་རྫོང་བྲག་རིའི་ཕུག་པ་ནས་གསོ་དཔྱད་དང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཀརྨ་པ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེ།

ཀརྨ་པ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེ་ཞུ་བ་འདི་ཉིད། འཁྲུངས་ཡུལ་མངའ་རིས་མང་ཡུལ་གུང་ཐང་གངས་ཞུར་མོའི་འགྲམ་རྩ་ཕུ་རླུང་ཤོད་ཟེར་ བར། ཡབ་སྔགས་འཆང་ཆོས་དཔལ་གྱི་སྲས་སུ་རང་བྱུང་ལྔ་པའི་ཤིང་སྤྲེལ་སྤྱི་ལོ་༡༢༨༤ ལོ་ལ་འཁྲུངས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བཅོམ་ལྡན་རིག་པའི་རལ་གྲི།

བཅོམ་ལྡན་རིག་རལ་ཞེས་པ་ནི། དུས་རབས་བཅུ་གཉིས་པའི་དུས་འགོར་བྱུང་ཞེས་དེབ་དམར་མཆན་འགྲེལ་ནང་གསལ་བ་དང་། ཆུང་དུས་གཙང་སྣར་ཐང་དགོན་དུ་སློབ་གཉེར་མཛད་དེ་མཁས་པར་གྱུར། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ས་སྐྱ་པཎྜིཏ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན།

ས་སྐྱ་པཎྜིཏ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་ནི། ཡབ་དཔལ་ཆེན་འོད་པོ་ཆེ་དང་། ཡུམ་མ་གཅིག་གར་ཕུ་མ་ཉི་ཁྲི་ལྕམ་གྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་གསུམ་པའི་ཆུ་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༡༨༢ ལོ་ལ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ཆུང་དུས་མཚན་ལ་དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་ཞུ་ཞིང་། རྗེས་སུ་ཁུ་བོ་རྗེ་བཙུན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་དྲུང་དུ་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་པས་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་གསོལ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

རྗེ་བཙུན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན།

རྗེ་བཙུན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་པ་ནི། རབ་བྱུང་གསུམ་པའི་མེ་ཡོས་སྤྱི་ལོ་༡༡༤༧ ལོར་འཁྲུངས་པ་དང་། ས་ཆེན་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོའི་སྲས་ཡིན། དགུང་ལོ་བརྒྱད་ནས་བཅུ་གཉིས་བར་ཡབ་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཐོས་བསམ་མཛད། བགྲང་བྱ་བཅུ་གཉིས་ལ་ཡབ་འདས་པས་འགྲོ་འོང་བཅུ་གསུམ་ནས་ས་སྐྱའི་གདན་སར་ཕེབས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མངའ་བདག་ཉང་རལ་པ་ཅན།

མངའ་བདག་ཉང་རལ་པ་ཅན་ནི། གཏེར་སྟོན་བརྒྱ་རྩའི་རྣམ་ཐར་<<རིན་ཆེན་བཻ་ཌཱུརྱའི་ཕྲེང་བ།>>ཤོག་ ༤༧ ན་༦ པར་ཡུལ་ཆེ་ས་ཡང་འཁྲུགས་པའི་བསྐལ་པ་འབྱུང་། སྔགས་པ་མཐུ་སྒྲུབ་སྐྱེ་བོས་ཟློག་པ་སློབ། །མི་བསད་སྟོང་ལ་སྐུ་དང་གསུང་རབ་འཇལ། །གྲོང་སྟོད་གྲོང་སྨད་འགྲོ་ལ་སྐྱེལ་མ་འཁྲིད།། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་།

རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་ཞེས་པ་ནི། རྒྱལ་བ་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་མཛད་པའི་<<རྒྱུད་བཞིའི་བླ་བརྒྱུད་གསོལ་འདེབས་>>ནང་། སྐྱེ་བར་སྙིང་ཐིག་མངའ་བདག་ཡེ་ཤེས་གཟུངས། །དྲི་མེད་ལུགས་འཛིན་གཞོན་ནུ་ཡེ་ཤེས་དང་། །གཞན་ཕན་གཏེར་འབྱུང་གཡུ་ཐོག་འབུམ་སེང་ལ། །གསོལ་བ་འདེབས་སོ་གཞན་ཕན་སྣང་བ་སྩོལ།། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

འཁྲུལ་ཞིག་སྨན་པ།

འཁྲུལ་ཞིག་སྨན་པ་ནི་གཡུ་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་མགོན་གྱི་དངོས་སློབ་ཡིན་ཅིང་། ཕལ་ཆེར་དུས་རབས་བཅུ་གཉིས་པའི་དཀྱིལ་ཙམ་ལ་བྱུང་། འཁྲུངས་ཡུལ་དང་ཡབ་ཡུམ་བཅས་པའི་ཁུངས་མ་རྙེད། ཁོ་བོས་མཇལ་བའི་སྨན་དཔེ་<<གཡུ་ཐོག་ལུགས་ཀྱི་མཁས་པའི་ཕྱགས་བཞེས་ཟུར་བཀོལ་>>ཞེས་པ་ནི་འཁྲུལ་ཞིག་སྨན་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་གསུང་ལྟར་ཟིན་བྲིས་བཀོད་པ་ཞིག་ཡིན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཡུ་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་མགོན།

གཡུ་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་མགོན་ཞེས་པ་ནི་གཡུ་ཐོག་གསར་མ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོའི་དངོས་སློབ་ཡིན་ཞིང་། བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ནི་སྡེ་སྲིད་ཁོག་འབུགས་ནང་། གཡུ་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་མགོན་གྱིས་<<ལེ་གྲངས་བསྡུས་དོན་>>དང་། འཕེལ་ཟད། རོ་སྦྱོར། ནི་རུ་ཧའི་ལས་རིམ། མཚན་ཉིད་ཉི་ཤུ་ལ་སོགས་པའི་ཤོག་ཁྲ་མཛད་ཅེས་འཁོད་པ་དང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སུམ་སྟོན་ཆེན་པོ་ཡེ་ཤེས་གཟུངས།

སུམ་སྟོན་ཡེ་ཤེས་གཟུངས་ཞེས་པ་ནི། འཁྲུངས་ཡུལ་སྙེ་མོའི་མདའ་སུམ་པ་ཞེས་པ་ནས་ཡིན་ཞིང་། འཁྲུངས་ལོ་གང་ཡིན་དཔྱད་གཞི་མ་རྙེད། སྐུ་གཞོན་ནུའི་སྐབས་ནས་རིག་གནས་མཐའ་དག་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་གནང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཡུ་ཐོག་གསར་མ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ།

གཡུ་ཐོག་གསར་མ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ཞེས་པ་ནི། སྔར་གྱི་གཡུ་ཐོག་རྙིང་མའི་རིགས་ལས་མཆེད་པའི་གདུང་རབས་བཅུ་གསུམ་པ་ན། གཙང་ཉང་སྟོད་ཀྱི་སའི་ཆ་སྒོ་བཞི་(1)རེ་ཐང་དུ་ཡབ་གཡུ་ཐོག་ཁྱུང་པོ་རྡོ་རྗེ་(2)དང༌། ཡུམ་པདྨ་འོད་ལྡན་གྱི་སྲས་སུ་དགེ་ལེགས་ཀྱི་མཚན་མ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་བཅས་རབ་བྱུང་གཉིས་པའི་མེ་རྟ་སྤྱི་ལོ་ ༡༡༢༦ ལོ་ལ་སྐུ་འཁྲུངས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བྷ་རོ་ཕྱག་རྡུམ།

བྷ་རོ་ཕྱག་རྡུམ་མམ་སྐྱེས་བུ་མེ་ལྷ་ཞེས་པ་ནི་བོད་ཀྱི་མངའ་རིས་རྒྱལ་བརྒྱུད་མངའ་བདག་རྩེ་ལྡེའི་སྐབས་(1)ཨོ་རྒྱན་ཡུལ་ནས་བོད་ལ་སྤྱུགས་པའི་སྨན་པ་མཁས་ཅན་ཞིག་ཡིན། སྐྱེས་བུ་མེ་ལྷའི་ཡབ་ནི་སློབ་དཔོན་ཛི་ན་མི་ཏྲ་(2)ཞེས་པ་དེ་ཡིན་ཅིང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཏེར་སྟོན་ཀུ་ས་སྨན་པ།

གཏེར་སྟོན་ཀུ་ས་སྨན་པ་ནི་ཐང་ཡིག་ལས། ལ་སྟོད་བཙན་ཡུལ་བོན་ལ་སོ་ནམ་བྱེད། །འཛམ་གླིང་རྒྱལ་པོའི་དཔོན་བརྒྱུད་འབངས་མི་ནོན། །ལྷོ་གཏེར་གཏེར་ཕྲན་འགའ་ཞིག་སྦས་པ་འདི། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཨ་ཡ་བོན་པོ་ལྷ་འབུམ།

ཨ་ཡ་བོན་པོ་ལྷ་འབུམ་ནི། བྱང་གི་ཕྱི་གོང་རུ་བ་འཚུབ་མས་ཁྱེར། །བོད་འདིར་དམ་ཆོས་བསྟན་པ་གསུམ་དུ་གྱེས། །བཀའ་གཏེར་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་སྐྱོང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཏེར་སྟོན་དབོན་གསས་ཁྱུང་རྒོད།

གཏེར་སྟོན་དབོན་གསས་ཁྱུང་རྒོད་ནི། སྤུ་རངས་རྒྱལ་པོས་དབུས་ལ་གསེར་འདོད་འབྱུང་། །སྡེ་པ་གྱེས་ཤིང་གནས་གཞི་ཐོབ་ཤ་བྱེད། །གྲོམ་པ་རྒྱང་ལ་ རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དགེ་སྦྱོང་པྲ་བྷ་རཏྣ།

དགེ་སྦྱོང་པྲ་བྷ་རཏྣ་ཞེས་པ་ནི། མཉམ་མེད་དྭགས་པོ་ལྷ་རྗེའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཏེ་གསོ་དཔྱད་སོགས་གང་ལའང་མཁས་པར་སྦྱངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་ཡིན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མཉམ་མེད་དྭགས་པོ་ལྷ་རྗེ།

མཉམ་མེད་དྭགས་པོ་ལྷ་རྗེ་ཞེས་པ་ནི། ཡབ་སྙི་བ་རྒྱལ་པོ་དང་། ཡུམ་ཤོ་མོ་བཟའ་ཚེ་ལྕམ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་དང་པོའི་ས་ལུག་སྤྱི་ལོ་༡༠༧༩ ལོར་སྐུ་བལྟམས་ཤིང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དབུས་པ་དར་གྲགས།

དབུས་པ་དར་གྲགས་ཞེས་པ་ནི་གྲ་པ་མངོན་ཤེས་ཞིང་ལ་མ་ཕེབས་གོང་གསོ་རིག་གི་གཞུང་མན་ངག་ལག་ལེན་དང་བཅས་པ་གནང་ས་དེ་ཡིན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྟོད་སྟོན་དཀོན་ཅོག་སྐྱབས།

སྟོད་སྟོན་དཀོན་ཅོག་སྐྱབས་སམ་རོག་སྟོན་དཀོན་ཅོག་སྐྱབས་ཀྱང་ཞུ་བ་ནི་འཁྲུངས་ཡུལ་སྟོད་ལྷ་རྩེ་ཁུལ་གྱི་མང་མཁར་ཚ་ལུང་པ་ཞེས་པ་ནས་ཡིན་ཅིང་། འཁྲུངས་ལོ་ཞིབ་པར་མ་ཤེས་རུང་དབུས་པ་དར་གྲགས་དང་གཡུ་ཐོག་གསར་མ་རྣམས་སྔ་རྗེས་སུ་བྱུང་བ་ནི་ རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཞང་གཟི་བརྗིད་འབར།

ཞང་གཟི་བརྗིད་འབར་ཞེས་པ་ནི་ཡུལ་ཡར་ལུང་གད་པ་སྟེང་དུ་ཡབ་དགེ་བཤེས་བསོད་ནམས་དབང་ཕྱུག་དང་། ཡུམ་མེར་བཟའ་འབུམ་སྐྱིད་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། གཉགས་སྙིང་པོ་རྒྱལ་མཚན་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཏེར་སྟོན་གྲ་པ་མངོན་ཤེས།

གྲ་པ་མངོན་ཤེས་ཞེས་པ་ནི། ལྷོ་བྲག་མར་པ་ལོ་ཙཱ་དང་དགུང་མཉམ་དུ་ཆུ་ཕོ་བྱི་བ་སྤྱི་ལོ་༡༠༡༢ ལོར་གྲ་ནང་ཁུལ་དུ་སྐུ་བལྟམས་ཞིང་། སྐུ་གཞོན་ནུའི་དུས་སྔ་ཡུལ་བ་ཞེས་པའི་ཁྱིམ་ཚང་གི་ར་རྫི་བ་ལོ་ལྔ་ཙམ་མཛད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ།

ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་ཞེས་པ་ནི། སྤྱི་ལོ་༩༥༨ བོད་ས་རྟ་ལོར་མངའ་རིས་གུ་གེའི་(1)ཆ་སྙུང་ཝཾ་རཏྣ་ཞེས་པར་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ཆུང་དུས་ནས་མཛད་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞིང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཇོ་བོ་རྗེ་དཔལ་ལྡན་ཨ་ཏི་ཤ །

ཇོ་བོ་རྗེ་དཔལ་ལྡན་ཨ་ཏི་ཤ་ནི། རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་བྷངྒ་ལ་(1)ཞེས་པར་ཟ་ཧོར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དགེ་བ་དཔལ་དང་།  ཡུམ་དཔལ་མོ་འོད་ཟེར་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་བོད་ཆུ་རྟ་སྤྱི་ལོ་༩༨༢ ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཏེར་སྟོན་རྡོར་འབུམ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ།

གཏེར་སྟོན་རྡོར་འབུམ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ནི། སྤྲུལ་པའི་གཏེར་སྟོན་ཞེས་མཚན་སྙན་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་སྐྱེས་བུ་དེས་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས་མངའ་བདག་ལ་གདམས་པ་ཁོང་པའི་སྙིང་ངམ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུའི་དཔེ་དང་སྦྱར་བའི་བདུད་རྩི་བུམ་ཆེན་གྱི་ཤོག་སེར་ཕལ་ཆེར་བྱང་སྤྲ་དུན་རྩེའི་རྟ་མགྲིན་དྲེགས་པ་ཟིལ་གནོན་གྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་སྤྱན་དྲངས་པ་དང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བིམལ་མིཏྲ།

བི་མ་ལ་མི་ཏྲ་ནི་ལེགས་སྦྱར་སྐད་དང་།  བོད་སྐད་ལ་དྲི་མེད་བཤེས་གཉེན་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་དེའི་འཁྲུངས་ཡུལ་ནི། རྒྱ་གར་ནུབ་ཕྱོགས་གླང་པོའི་སྒང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ན་ཁྱིམ་བདག་བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་སྲས་སུ་བལྟམས། སློབ་དཔོན་ཤྲཱི་སིདྷ་(སིདྡྷ་)ལ་སོགས་པ་བསྟེན་ཏེ་རིག་པའི་གནས་བཅུ་ཕྲག་ལ་མཁས་ ཤིང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

གཡུ་ཐོག་རྙིང་མ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ།

གཡུ་ཐོག་རྙིང་མ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ནི། སྟོད་ལུང་སྐྱིད་སྣ་ཞེས་པར་ཡབ་གཡུ་ཐོག་ཁྱུང་པོ་རྡོ་རྗེ་དང་། ཡུམ་རྒྱ་ས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མེ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ས་སྤྲེལ་སྤྱི་ལོ་༧༠༨སྤྲེལ་ཟླའི་ཚེས་༡༥་(1)ཉིན་ངོ་མཚར་གྱི་དགེ་ལྟས་དུ་མ་དང་བཅས་སྐུ་བལྟམས། དགུང་ལོ་གསུམ་ལ་ཡབ་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཀློག་བསླབས་ཤིང་། དགུང་ལོ་ལྔ་ནས་གསོ་དཔྱད་གསན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བོད་སྨན་མཁས་པ་མི་དགུ།

བོད་སྨན་མཁས་པ་མི་དགུ་ཞེས་པ་ནི། སྟོད་ན་ཆེར་རྗེ་ཞིག་པོ་དང་།  འུག་པ་ཆོས་བཟང་།  བི་བྱི་ལེགས་མགོན་གསུམ། བར་ན་གཡུ་ཐོག་མགོན་པོ་དང་།   རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བཻ་རོ་ཙ་ན།

བཻ་རོ་ཙ་ན་(1)ཞེས་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཡེ་ཤེས་འོག་མིན་ནས། །སྤྲུལ་པའི་ཉི་མ་སྲིད་ན་ལོ་ཙཱ་བར། །གྲགས་ཀྱང་གནས་ལྔའི་དོན་གཟིགས་པཎྜི་ཏ། །ཐུབ་བསྟན་གསལ་མཛད་བཻ་རོ་ཙ་ནར་དད། ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས།

སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ནི། སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱད་ཀྱི་རྗེས་ཤིང་སྤྲེལ་ཚེས་བཅུ་ལ་སྐུ་བལྟམས་པའི་ཚུལ་མཛད་པ་དང་།  རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྟོང་གསུམ་གང་བ།

སྟོང་གསུམ་གང་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་སྐབས་གངས་ཅན་ལྗོངས་སུ་གསོ་བ་རིག་པའི་བཀའ་སྲོལ་ལེགས་པར་བཏོད་ཆེད་མཐའ་བཞི་ནས་གདན་དྲངས་པའི་རྒྱལ་པོའི་བླ་སྨན་དགུར་གྲགས་པའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་ཡིན། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཙན་པ་ཤི་ལ་ཧ།

ཙན་པ་ཤི་ལ་ཧ་(1)ཞེས་པ་ནི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་ལྡེ་གཙུག་བརྟན་གྱི་སྲས་ལྗང་ཚ་ལྷ་དབོན་གྱི་བཙུན་མོར་ཁྲང་རྔན་ནས་གྱིམ་ཤིང་ཀོང་ཇོ་བོད་ལ་བསུས་པའི་དུས་སྐབས་དང་།  དེ་རྗེས་མངའ་བདག་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་ནམ་ཚངས་པ་ལྷའི་མེ་ཏོག རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྤྲུལ་པའི་སྲས་གསུམ།

སྤྲུལ་པའི་སྲས་གསུམ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་རྒྱལ་མེས་ཨག་ཚོམ་གཤེགས་ནས་བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས་རྒྱལ་སྲིད་ཐོག་མར་འཛིན་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱ་གར་གྱི་སྨན་པ་དྷརྨ་རཱཛ་(1)དང་།  རྒྱ་ནག་ནས་ཧྭ་ཤང་མཧཱ་ཀྱིན་ད(2)། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

རྒྱལ་པོའི་བླ་སྨན་དགུ།

རྒྱལ་པོའི་བླ་སྨན་དགུ། མིང་གཞན་ཕྱོགས་རིགས་ཀྱི་སྨན་པ་དགུ་ཞེས་པ་ནི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱིས་སླར་ཡང་གསོ་དཔྱད་དར་རྒྱས་ཡོང་ཕྱིར་སྙུན་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏེ། བློན་འབངས་ཀུན་ལ་ཕྱོགས་རིགས་ཀྱི་སྨན་པ་སྤྱན་འདྲེན་རྒྱུར་གྲོས་བྱེད། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཧྭ་ཤང་མཧཱ་ཡ་ན།

ཧྭ་ཤང་མཧཱ་ཡ་ན་(ཡྰན་)*ཞེས་པ་ནི། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མེས་ཨག་ཚོམ་མམ་ཁྲི་ལྡེ་གཙུག་བརྟན་དང་དེའི་སྲས་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་ནས་གདན་དྲངས་པའི་ཧྭ་ཤང་མཁས་པ་ཞིག་རེད། སྤྱིར་ཧྭ་ཤང་མཧཱ་ཡ་ན་བོད་ལ་ཕེབས་རྗེས་རྒྱ་སྟག་*ར་མོ་ཆེར་བཞུགས་པ་དང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དྷརྨ་ཀོ་ཥ།

དྷརྨ་ཀོཥ་(1)ནི། སྲོང་བཙན་དུས་སུ་རྒྱ་བཟའ་འུན་ཤིང་ཀོང་ཇོ་བོད་ལ་ཕེབས་སྐབས་གོང་མ་ཐང་ཐེའི་ཛུང་གིས་སྐལ་རྫོངས་ལ་གནང་བའི་ཀྲུང་དབྱི་སྨན་གཞུང་སྐད་གྲགས་ཅན་《སྨན་དཔྱད་ཆེན་མོ་》ཞེས་པ་རྒྱའི་ཧྭ་ཤང་མཧཱ་དེ་ཝ་དང་།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ག་ལེ་ནོས།

ག་ལེས་ནོས་ཞེས་པ་ནི། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྙུན་གསོ་བའི་ཕྱིར་སྟག་གཟིག་གམ་ཁྲོམ་གྱི་ཡུལ་(1)ནས་གདན་དྲངས་པའི་སྨན་པ་མཁས་པ་ཞིག་ཡིན། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པའི་《གསོ་རིག་ཁོག་འབུགས་དྲང་སྲོང་དགྱེས་པའི་དགའ་སྟོན། ཤོག་གྲངས་༧༧ བ་༦》 པར་སྟག་གཟིག་པས་མགོ་སྔོན་བསྡུས་པ་དང་།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བྷ་ར་དྷ་ཛ།

བྷ་ར་དྷ་ཛ་(བྷརདྭཇ)ནི། རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་གྱི་སྨན་པ་མཁས་པ་དེའི་མཚན་ཡིན་ཞིང་།  བྷ་ར་དྷ་ཛ་བོད་དུ་གདན་དྲངས་སྐབས་པུར་རྒྱལ་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང་།  དཔལ་འབྱོར།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཧན་ཝན་ཧད།

ཧན་ཝན་ཧད་(1)ཅེས་པ་ནི་རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོ་བོད་ལ་ཕེབས་ནས་མི་རིང་བར་རྒྱལ་པོའི་བསྙུན་གསོ་བའི་ཕྱིར་གདན་དྲངས་པའི་ཀྲུང་དབྱི་སྨན་པ་མཁས་ཅན་ཞིག་རེད། ཧན་ཝན་ཧད་བོད་ལ་ཕེབས་རྗེས།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཧྭ་ཤང་མཧཱ་དེཝ།

ཧྭ་ཤང་མཧཱ་དེ་ཝ་ནི། ཧྭ་ཤང་ནི་རྒྱའི་སྐད་དུ་དགེ་འདུན་པའམ་གྲྭ་པ་ལྟ་བུ་དང་།  མཧཱ་དེཝ་ནི་ལེགས་སྦྱར་སྐད་ཡིན་པས་བོད་སྐད་དུ་ལྷ་ཆེན་པོ་ཞེས་སུ་གྲགས། ཧྭ་ཤང་མཧཱ་དེ་ཝ་ནི་དུས་རབས་བདུན་པའི་ནང་བོད་དུ་ཕེབས།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

འ་ཞའི་སྨན་པ།

འ་ཞའི་སྨན་པ་ནི། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྟག་རི་གཉན་གཟིགས་དུས་སུ་བྱུང་། 《གསོ་རིག་ཁོག་འབུགས་དྲང་སྲོང་དགྱེས་པའི་དགའ་སྟོན།》《ཤོག་གྲངས་༧༧ ན་༦》དེ་ནས་རྒྱལ་རབས་གསུམ་པ་འབྲོང་སྙན་ལྡེའུ་ས་གདོན་གྱིས་ཟིན།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

སྨན་པ་དུང་གི་ཐོར་ཅོག་ཅན།

སྨན་པ་དུང་གི་ཐོར་ཅོག་ཅན་ནི་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་བཙན་སྐབས་སུ་བྱུང་ཞིང་།  ཡབ་རྒྱ་གར་གྱི་སྨན་པ་དགའ་བྱེད་བི་བྱི་ཞེས་བྱ་བ་དང་།  ཡུམ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་བཙན་གྱི་སྲས་མོ་ཡིད་ཀྱི་རོལ་ཆ་ཞེས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

དྲང་སྲོང་དཔྱད་བུ་ཁྲི་ཤེས།

དྲང་སྲོང་དཔྱད་བུ་ཁྲི་ཤེས་ཞེས་པ་ནི། སྔ་རབས་ཞང་ཞུང་ཡུལ་དུ་བྱུང་བའི་གསོ་དཔྱད་མཁས་པ་ཞིག་དང་།  སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་སྐུའི་གདུང་སྲས་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་བགྲེས་ཤོས་དེ་ཡིན། དེའི་སྐོར་བོན་གཞུང་《ལེགས་བཤད་མཛོད་》ལས།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ནང་གསེས་དཀར་ཆག

ཡིག་ཆ་གསར་ཤོས།

སྨན་རྩིས་གཉིས་ཀྱི་རིག་པ་ཟུང་འབྲེལ་དགོས་པའི་ཕན་འབྲས་བརྗོད་པ།

ཕོ་མཆིན་གྱི་ནད་ལས་ཀན་སར་དང་འབྲས་ནད་ཀྱི་ཁྱད་པར།

བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་དང་ཀྲུང་ལུགས་ཀྱི་འབྲས་ནད་གླེང་བ།

གློ་བའི་འབྲས་ནད་སྐོར།

བོད་ལུགས་གསོ་བ་རིག་པའི་སྨན་སྦྱོར་གྱི་གལ་གནད་སྙིང་བསྡུས།

འབྲས་ནད་བཅོས་ཐབས་ཉམས་མྱོང་གླེང་བ།

སྨན་རྩིས་ལས་སྣེ་བ་གྲངས་ལྔ་ཡི་ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

ད་ལོའི་ས་བདག་འཁྲུག་བཅོས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལེགས་གྲུབ།

མཚན་སྲུང་གཅིག་གི་ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ།

ལས་མི་གྲངས་ ༡༧ ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

སྤྲེའུ་འབྲུམ་གཉན་རིམས།(Mpox)

TRADITIONAL TIBETAN MEDICINE

འབྲས་ནད་ཀྱི་ངོས་འཛིན་དང་བཅོས་ཐབས།

ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བོད་སྨན་གྱི་གནས་བབ།