སྨན་རྩིས་དྲ་བ། - ལོ་རྒྱུས།

༄༅། །གངས་ལྗོངས་གསོ་རིག་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་རིམ་བྱོན་གྱི་རྣམ་ཐར་ཕྱོགས་བསྒྲིགས། པར་གཞི་དང་པོ།
(གསོ་རིག་མཁས་དབང་རིམ་བྱོན་གྱི་དཀར་ཆག)

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124

རྒྱུད་བཞིའི་བླ་མ་བརྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར།

༄༅། །སྐུ་ལྔ་ལྷུན་གྲུབ་ལས་བྱུང་བའི། །གསོ་བ་རིག་པའི་རྒྱུད་ཆེན་འདི། །སྔོན་གྱི་བསྐལ་པ་དང་པོ་ལ། །བསྟན་པའི་གཙོ་བོ་བཞུགས་དུས་སུ། །ཨོ་རྒྱན་ཡུལ་གྱི་ཞིང་ཁམས་དེར། །ལྟ་ན་སྡུག་གི་གྲོང་ཁྱེར་དུ། །སངས་རྒྱས་སྨན་བླའི་བྱིན་བརླབས་ཀྱིས། །དྲང་སྲོང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། །དྲང་སྲོང་ཡིད་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིས། །རྒྱུད་སྡེ་བཞི་ཡི་ཞུས་ལན་མཛད། །སྡུད་པའི་བདག་པོ་དྲང་སྲོང་གིས། །རིན་ཆེན་གསེར་གྱི་གླེགས་བམ་ལ། །བཻ་ཌཱུརྱ་ཡི་ཞུན་མས་བྲིས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ས་སྐྱ་སྨན་གྲོང་པ་དང་བྲང་ཏིའི་བརྒྱུད་པ།

སྐལ་ལྡན་རྒྱུད་འཛིན་པར་ཆུ་འགོ་གངས་གཏུགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྡོ་ལག་བརྒྱུད་བཞིན་རྩིས་སྤྲོད་ཐུབ་རྒྱུའི་དགོས་པར་དམིགས་ཏེ། དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱའི་ཁུལ་དུ་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པར་ཕྱག་ལས་མཛད་མཁན་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་མཛད་རྗེས་ལ་རྗེས་དྲན་གྱིས། སྔ་རབས་ས་སྐྱ་བའི་གསོ་རིག་བྱུང་འཕེལ་སྐོར་རགས་བསྡུས་ཙམ་ཞུ་བ་ལ།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ྋསྐུའི་བླ་སྨན་འཇམ་དབྱངས་བཀྲིས་ལགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྙིང་བསྡུས།

མཚོ་སྣ་ྋབླ་སྨན་འཇམ་དབྱངས་བཀྲིས་མཆོག་ནི་བོད་ལྷོ་ཁ་མཚོ་སྣ་ཞེས་བྱ་བར་ཡབ་དབང་གྲགས་ཆོས་འཕེལ་ལགས་དང་། ཡུམ་བསོད་ནམས་སྒྲོལ་མ་གཉིས་སུ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༨ ལོར་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་མཚོ་སྣ་དགོན་པ་རྩེར་སྒྲིགས་ཞུགས་གནང་། དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་ཐོག་མཚོ་སྣ་དགོན་པ་ནས་མཚོ་སྣ་རིན་པོ་ཆེ་ནས་འདེམས་བསྒྲུགས་གནང་སྟེ་ལྷ་ས་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་ཕེབས། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ྋགོང་ས་སྐུ་ཕྲེང་༡༣ ཆེན་པོའི་སྐབས་གསོ་རིག་འཕེལ་རིམ་སྐོར།

དེ་ཡང་གངས་རི་རྭ་བས་ཁོར་ཡུག་ཀུན་ཏུ་བསྐོར་བའི་བསིལ་ལྡན་ཁ་བ་ཅན་གྱི་ལྗོངས་འདིར་དར་བའི་སྨན་དང་རྩིས་ཀྱི་རིག་པའི་ལྟེ་གནས་དང༌།   འགྲོ་མཆོག་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྐང་གཉིས་མིའི་ལུས་ཅན་གྱི་སྲོག་གི་དཔུང་གཉེན།  ཕན་བདེ་ཉི་ཟླ་ལྟ་བུའི་སྨན་རྩིས་ཁང་ཞེས་སྙན་པའི་གྲགས་པ་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱས་པ་འདི་ཉིད། བོད་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་མེ་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༦ ལོར།   ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོས་ལྷ་སར་གཞི་རྒྱ་ཆུང་ཙམ་གྱི་སྨན་རྩིས་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་གནང་། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ནས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བར་གྱི་གསོ་རིག་ལོ་རྒྱུས།

ཨོཾསྭསྟིཿ   བླ་མ་ཡི་དམ་མཁའ་འགྲོ་དང་། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཏེ། །དྲང་སྲོང་ལྷ་མོ་བཀའ་སྡོད་བཅས། །མཆོད་འོས་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། ཞེས་མཆོད་བརྗོད་ཀྱིས་སྔོན་བསུས་ཏེ་སྐབས་དོན་གླེང་གཞི་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ནས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བར་གྱི་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་ལོ་རྒྱུས་འཆད་པར། རྩ་བའི་ས་བཅད་ཁག་བཞིར་དབྱེ་བར་བྱའོ།། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

འཚོ་བྱེད་གཞོན་ནུའི་རྣམ་ཐར་མདོ་ཙམ།

དེ་ལ་འདིར་སྨན་པའི་རྒྱལ་བོ་འཚོ་བྱེད་གཞོན་ནུ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་རྣམ་པར་ཐར་བ་མདོ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞལ་བཞུགས་པའི་དུས་ཙམ་ན། འཕགས་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་མ་ག་ངྷཱིའི་རྒྱལ་བོ་བཟོ་སྦྱངས་གཟུགས་ཅན་སྙིང་བོ་ལ་སྲས་གསུམ་ཡོད་དེ། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལོ་ཙྰ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོའི་རྣམ་ཐར།

ལོ་ཙྪ་ཆེན་པོ་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་ནི། ས་ཕོ་རྟའི་ལོ་(CE 958)ལ་ཡབ་གཞོན་ནུ་དབང་ཕྱུག ཡུམ་ཅོག་རོ་ཀུན་བཟང་ཤེས་བརྟན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། རིགས་གཡུ་རི་གཡུ་སྒྲ། དེའི་ཚེ་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་། དཀར་ཕྱོགས་སྐྱོངས་བའི་ལྷ་རྣམས་ཡིད་མགུ་ནས་མེ་ཏོག་གི་སྦྲང་ཆར་ཕབ་ཅིང་། བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་དབང་པོ་ཤར་རོ་ཞེས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་སྒྲ་དབྱངས་ཀྱི་བསྔགས་བརྗོད་བགྱི་ཅི་ཤེས་པ་ལེགས་པར་བརྗོད་དོ།། རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བཻ་རོའི་རྣམ་ཐར་པདྨའི་དགའ་ཚལ།

ཨེ་མ་ཧོ༔ ཕྱོགས་དུས་བདེ་གཤེགས་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས༔ སྟོན་པ་ཕུན་ཚོགས་མཉམ་མེད་ཤྰཀྱའི་རྒྱལ༔ གནས་མཆོག་འཛམ་གླིང་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་གདན༔ ཉན་ཐོས་བྱང་སེམས་འཁོར་དང་དམ་པའི་ཆོས༔ དུས་བཟང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་ལྔ་ལ༔ མི་ཕྱེད་གུས་པས་སྙིང་ནས་འདུད་པར་བགྱི༔ རྫོགས་ཆེན་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་ཤྲྰི་སེང༔ སྣང་སྲིད་ཟིལ་གནོན་འཆི་མེད་པདྨ་འབྱུང༔
རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ཞུ་ཆེན་ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་ཆེན།

ཞུ་ཆེན་ལོ་ཙཱ་བའམ་ཞུ་ཆེན་ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་ཆེན་ཞེས་བོད་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་མེ་གླང་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ༡༦༩༧ལོར་གངས་ཅན་བོད་ཆེན་པོའི་ཡུལ་ལས་ཁམས་སྡེ་དགེའི་མངའ་ཁུངས་ལྡན་ཁོག་གསེར་ལྡན་ས་དཀར་ཞེས་པར་ཡབ་ཀུན་དགའ་འཕེལ་ལམ་མིང་གཞན་ལྷ་བཟོ་ངག་དབང་ཆོས་འཕེལ་དང་ཡུམ་བུ་ཆོག་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ྋརྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་མོ།

སྤྱི་ལོ་ ༼༡༦༡༧-༡༦༨༢༽ལོར་ལྷོ་ཁ་འཕྱོང་རྒྱས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང༌། ཁོང་གི་མཚན་གཞན་ལ་རྒྱལ་བ་ལྔ་བ་ཆེན་པོ་ཡང་ཟེར། ཁོང་གིས་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་སྲིད་དབང་མངའ་བརྙེས་པར་མཛད། བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་བའི་ཆབ་སྲིད་ནི་བོད་ཀྱི་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་དང༌། བོད་སིལ་བུའི་དུས་རབས་དང༌། ས་སྐྱ་བ་དང༌། ཕག་གྲུ་པ། རིན་སྤུངས་པ། སྡེ་བ་གཙང་པ་སོགས་ཁྲི་རབས་དེ་རྣམས་ཀྱི་

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ལོ་རྒྱུས།

བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཆེ་བ་ལྔའི་ཡ་གྱལ་དུ་གྱུར་པའི་གསོ་བ་རིག་པ་ནི་ཡུན་རིང་གི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་ཞིང་། བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་གནའ་རབས་ནས་བཟུང་ནད་རིགས་སྣ་ཚོགས་འགོག་སྲུང་དང་སྨན་བཅོས་བྱས་པའི་ལག་ལེན་ཁྲོད་ཐོབ་པའི་ཉམས་མྱོང་རྣམས་ཕྱོགས་བསྡོམས་མཛད་པའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་། རིམ་བཞིན་ལོ་རྒྱུས་འཕེལ་འགྲོས་བརྒྱུད་རིམ་ནང་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་གིས་གཙོས་པའི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གསོ་དཔྱད་རིག་པའི་སྙིང་བཅུད་མང་པོ་བསྡུ་ལེན་གྱིས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཁ་སྐོང་དང་འཕེལ་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བོད་ཀྱི་རྩིས་རིག་པའི་བྱུང་ཚུལ་དང་འཕེལ་རིམ་མདོར་བསྡུས།

སྤྱིར་ན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་དང་ལོ་རྒྱུས་ཕལ་མོ་ཆེས་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ཡན་ཆད་ལ་བོད་དུ་ཆ་ཚང་བའི་ཡི་གེ་མེད་པར་འདོད་ཅིང་། སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་ལོ་༤༦༩ ཙམ་ལ་བོད་རྗེའི་ཐོག་མ་གཉའ་ཁྲིའི་དུས་དང༌། དེ་རྗེས་སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་ལོ་བརྒྱ་ཡས་མས་སུ་བྱུང་བའི་བོད་རྗེ་སྤུ་དེ་གུང་རྒྱལ་ལམ་བྱ་ཁྲི་ཞེས་པས་བོད་ལ་དབང་སྒྱུར་བྱེད་སྐབས་བོན་ཆོས་དར་རྒྱས་ཆེ་ཞིང༌། དེའི་དུས་ན་ཆབ་སྲིད་ལོ་རྒྱུས་ཚང་མ་བོན་རང་གི་ལུགས་སུ་གནས་པས་དེའི་སྐབས་ལ་ཆབ་སྲིད་སྒྲུང་དང་ལྡེའུ་ཡིས་བསྐྱངས་ཞེས་པ། རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ལྷ་ལྡན་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་བྱུང་རབས་མདོར་བསྡུས།

ཨོཾ་ཨ་ཐཱ། ཚོགས་གཉིས་རྟ་ལྗང་ཅན་གྱིས་ཉེར་དྲངས་པའི། །མཚན་དཔེའི་འོད་སྟོང་མཁྱེན་བརྩེའི་གཟི་འབར་བ། །སྐྱེ་དགུའི་སྙིགས་ལྔའི་གདུང་མུན་སེལ་མཛད་མཁན། །ཉིན་བྱེད་སྨན་རྒྱལ་བདེ་གཤེགས་བརྒྱད་ལ་འདུད། །རྒྱལ་བ་སྨན་བླའི་གསང་གསུམ་ཡོན་ཏན་ཀུན། །གངས་ཅན་སྨན་པའི་རྗེ་བོར་ལེགས་སྣང་བ། །སྐྱེས་ཚད་སྨན་དུ་བསྡེབས་པའི་ཆོ་ག་མཁན། །འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་གཡུ་ཐོག་པ་དེར་འདུད། །མཐའ་བཞིའི་གསོ་རིག་བདུད་རྩིའི་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱུན། །དད་བརྩོན་ཡུར་དྲངས་ལྗོངས་འདིའི་རྫིང་རིང་ལ།།བསྐྱིལ་བའི་བྱེད་པོ་ལོ་ཆེན་བཻ་རོ་དང༌།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ལོ་རྒྱུས།

དེ་ཡང་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་འདིར་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་ལ། ཆབ་འབངས་རྣམས་རང་དབང་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་དུས་བཟང་ཡུན་དུ་གནས་ཀྱང༌། བོད་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ས་གླང་སྤྱི་ལོ་༡༩༤༩ལོ་ནས་བཟུང་། རྒྱ་དམར་ཀླ་ཀློས་ངན་དགུ་འཛོམས་པའི་སྒོ་ནས་བཅིངས་འགྲོལ་དང་ཡར་རྒྱས་སོགས་མིང་སྙན་པའི་གདོང་འབག་འོག་གི་བརླང་སྤྱོད་དང་དྲག་པོས་བཙན་གནོན། བརྡུང་བརྡེག་ཚད་མེད་དང་མི་སེར་ཁྲི་ཚོ་དུ་མ་

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

མཁས་དབང་ཁྲོ་རུ་ཚེ་རྣམ།

ཡོན་ཏན་རྒྱལ་དང་གཉིས་མེད་ཀྱང་། །ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་གདུལ་བྱའི་ངོར། །གང་འདུལ་སྐལ་མཉམ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ། །སྟོན་མཛད་བླ་མའི་ཞབས་ལ་འདུད། །འདིར་བདག་ཅག་གི་རྣམ་འདྲེན་དམ་པ་ངེས་པ་དོན་གྱི་པཎྜི་ཏ་ཁྲོ་རུ་མཁན་ཆེན་ཚེ་རྣམ་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུན་མོང་ཕྱི་ཡི་རྣམ་པར་ཐར་པ་མདོ་ཙམ་བརྗོད་པ་ལ་དོན་བཞི་སྟེ།

རྒྱས་པར་གཟིགས་་

ནང་གསེས་དཀར་ཆག

ཡིག་ཆ་གསར་ཤོས།

སྨན་རྩིས་གཉིས་ཀྱི་རིག་པ་ཟུང་འབྲེལ་དགོས་པའི་ཕན་འབྲས་བརྗོད་པ།

ཕོ་མཆིན་གྱི་ནད་ལས་ཀན་སར་དང་འབྲས་ནད་ཀྱི་ཁྱད་པར།

བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་དང་ཀྲུང་ལུགས་ཀྱི་འབྲས་ནད་གླེང་བ།

གློ་བའི་འབྲས་ནད་སྐོར།

བོད་ལུགས་གསོ་བ་རིག་པའི་སྨན་སྦྱོར་གྱི་གལ་གནད་སྙིང་བསྡུས།

འབྲས་ནད་བཅོས་ཐབས་ཉམས་མྱོང་གླེང་བ།

སྨན་རྩིས་ལས་སྣེ་བ་གྲངས་ལྔ་ཡི་ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

ད་ལོའི་ས་བདག་འཁྲུག་བཅོས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལེགས་གྲུབ།

མཚན་སྲུང་གཅིག་གི་ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ།

ལས་མི་གྲངས་ ༡༧ ས་མིག་གསལ་བསྒྲགས།

སྤྲེའུ་འབྲུམ་གཉན་རིམས།(Mpox)

TRADITIONAL TIBETAN MEDICINE

འབྲས་ནད་ཀྱི་ངོས་འཛིན་དང་བཅོས་ཐབས།

ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བོད་སྨན་གྱི་གནས་བབ།